Ik heb vaak last van een koortslip. Ik wil liever niet steeds antivirale crèmes gebruiken. Zijn er natuurlijke middelen die de koortsblaasjes kunnen voorkomen of die kunnen helpen om er vanaf te komen als je ze al hebt?
L.B., via e-mail

Bij een koortslip vormen zich met vocht gevulde blaasjes op de lippen of rond de mond, die worden veroorzaakt door het herpes simplex-virus. De pijnlijke koortsblaasjes, die besmettelijk zijn, worden meestal voorafgegaan door een tintelend, jeukend of branderig gevoel rond de lippen, waarna ze openbarsten en korstjes vormen die enkele dagen blijven zitten.

Meestal verdwijnt een koortslip vanzelf binnen een tot twee weken, maar als je het virus eenmaal hebt, blijft het helaas aanwezig in je lichaam. Bij sommige mensen blijft het virus inactief, zij krijgen nooit meer een koortslip. Maar bij anderen wordt het steeds opnieuw geactiveerd, door factoren zoals stress, vermoeidheid of huidletsel bijvoorbeeld, waardoor ze veel last hebben van uitbraken.

Mensen met een verzwakt immuunsysteem zijn vatbaarder voor koortsblaasjes, dus een van de beste dingen die je kunt doen om toekomstige uitbraken te helpen voorkomen, is je immuunsysteem versterken. Overweeg ook om je te laten testen op voedselallergieën of -intoleranties, die je immuunsysteem onder druk kunnen zetten, waardoor je het herpes simplex-virus minder makkelijk in bedwang kunt houden.1 En als je denkt dat stress bij jou een mogelijke aanleiding kan zijn, probeer dan technieken voor stressvermindering op te nemen in je dagelijkse routine, zoals meditatie, yoga of tai chi.

Nu de basis is gelegd, kun je enkele van de hiernaast genoemde beproefde, natuurlijke remedies proberen om de koortsblaasjes te genezen en te voorkomen dat ze terugkeren.

Bijwerkingen van medicijnen

De gebruikelijke behandeling voor een koortslip is een antiviraal middel, aciclovir of valaciclovir, dat verkrijgbaar is als crème of oraal medicijn. Hoewel het goed kan werken, kan het wel bijwerkingen veroorzaken, zoals een branderige en jeukende huid (crème), nierfalen en anafylaxie ofwel een plots optredende overgevoeligheidsreactie (oraal).1

Gebruik lysine

Verschillende onderzoeken suggereren dat suppletie met het aminozuur lysine nuttig kan zijn als je last hebt van een koortslip.2 In een daarvan hadden degenen die gedurende zes maanden dagelijks lysine innamen minder koortslipinfecties, minder ernstige symptomen en snellere genezingstijden dan degenen die een placebo gebruikten.3 Lysine-rijk voedsel eten kan ook nuttig zijn (zie rechts), maar probeer dit voedsel niet te grillen, bakken of braden, omdat dit kan zorgen voor afname van het lysinegehalte.

Aanbevolen dosering: 0,5–3 g/dag als supplement

Lysine-rijk voedsel: Tonijn, kalkoen, kip, heilbot, zalm, varkensvlees, kaas, witte bonen, rode bonen, havermout, pinda’s, cashewnoten, avocado, eieren

Neem vitamine C

In reageerbuisstudies kan vitamine C het herpes simplex-virus inactiveren.4 En in een klinische studie bleken degenen die vitamine C samen met flavonoïden slikten sneller te genezen van hun koortslip dan degenen in de placebogroep. De behandeling was het effectiefst wanneer ermee werd begonnen bij het eerste teken van een beginnende koortslip.5

Aanbevolen dosering: probeer ter preventie 1–3 g/dag (zoek een supplement met vitamine C en bioflavonoïden); voor een actieve infectie, neem vitamine C gedurende 5–10 dagen tot de darmtolerantie.

Probeer een kruidenmiddel

Volgens fytotherapeut Meilyr James uit Swansea, Wales werkt plaatselijk aangebrachte mirre goed bij een koortslip. Doordrenk een wattenstaafje met een mirre-tinctuur (1:3) en dep dit 5-10 keer per dag op het aangetaste gebied. Breng voor het beste resultaat aan, zodra je de eerste koortslip-tinteling voelt, dus voordat er daadwerkelijk iets te zien is. Als je niet op tijd een mirre-tinctuur kunt bemachtigen, kun je een klein stukje chilipeper in plakjes snijden en dit een paar seconden op de aangetaste plekhouden. Dit mag echter alleen worden gebruikt, voordat de koortslip ontstaat en niet als de huid beschadigd is.

In combinatie met een plaatselijke behandeling beveelt James het volgende recept voor antivirale kruidenthee aan:

1. Meng gelijke delen gedroogd sint-janskruid (Hypericum perforatum) en citroenmelisse (Melissa officinalis)
2. Gebruik een eetlepel gedroogde kruiden per mok kokend water en laat deze minstens 20 minuten trekken in een theepot.
3. Drink een week lang 3-4 mokken per dag, of totdat de symptomen verdwijnen.

Zoek naar citroenmelisse

Extracten van de bladeren van citroenmelisse (Melissa officinalis) lijken effectief te zijn tegen koortsblaasjes bij plaatselijk gebruik. In één onderzoek leidde het gebruik van een crème met citroenmelisse tot verlichting van de symptomen en snellere genezing.7

Probeer bijvoorbeeld lippenbalsem met citroenmelisse. Zoethout is een ander nuttig kruid voor het bestrijden van koortsblaasjes volgens reageerbuisonderzoek.8 In verschillende webshops is lipbalsem met citroenmelisse of zoethoutextract verkrijgbaar.

Probeer vitamine E

Het rechtstreeks aanbrengen van vitamine E-olie op een koortslip kan de pijn verlichten en de genezing versnellen.11 Je kan het zelf proberen, door een watje te drenken in de olie uit een stukgemaakte vitamine E-capsule. Houd dit gedurende 15 minuten op de koortslip. Herhaal elke drie uur op de eerste dag en daarna drie keer per dag gedurende de volgende twee dagen.

Zoek een zinksupplement

Onderzoek onder patiënten die vaak een koortslip hadden, suggereert dat hoe lager het zinkniveau is, hoe langer het kan duren voordat de koortslip is genezen.9 En een voorlopige onderzoek wees uit dat inname van een zinksupplement zowel de hersteltijd als het aantal koortslipuitbraken kan verkorten.10

Voorgestelde dosering: het best kun je een arts of therapeut raadplegen die je zinkgehalte kan meten en een geschikte dosering op maat kan aanbevelen, maar de dosering die in het onderzoek werd gebruikt was 45 mg/dag (in twee doses). En houd er rekening mee dat langdurige zinksuppletie gepaard moet gaan met een kopersupplement (2 mg/dag) om een ​​tekort te voorkomen.

Bronnen
1 Altern Med Rev, 2006; 11: 93–101
2 Integr Med (Encinitas), 2017; 16: 42–6
3 Dermatologica, 1987; 175: 183–90
4 J Immunol, 1937; 33: 251–7
5 Oral Surg Oral Med Oral Pathol, 1978; 45: 56–62
6 BMJ Open, 2019; 9: e026201
7 Phytomedicine, 1999; 6: 225–30
8 Jundishapur J Microbiol, 2014; 7: e11616
9 J Oral Pathol Med, 2005; 34: 423–5
10 BMC Oral Health, 2020; 20: 296
11 N Y State Dent J, 1978; 44: 382–3, Dent Surv, 1976; 52: 50–1