De pasgeboren baby van mijn dochter heeft veel last van krampjes. Ze wil perse Infacol (een Engels middel met simethicon) gebruiken, maar er moeten toch natuurlijkere manieren zijn. WAT ZOU U AANBEVELEN?
-P.M., Dundee, Schotland

Krampjes vormen probleem nummer een bij baby’s, en dus ook voor hun ouders. Waarschijnlijk is het de ergste pijn die een baby ooit meemaakt, en voor ouders is het zowel verontrustend als slaaprovend. De meeste artsen nemen ze niet zo serieus omdat ze niet levensbedreigend zijn en niet blijvend. Vanaf de leeftijd van een halfjaar komen bijna geen krampjes meer voor. Aangenomen wordt dat het komt door te veel gasvorming in de darmen.

Infacol is in Engeland een van de populairste middelen tegen krampjes en daarom halen moeders die erbij zweren, het ook wel naar Nederland. Het actieve bestanddeel is simethicon, een stof die schuimwerking in de darmen tegengaat. Maar het middel blijkt op de markt gezet zonder enige vorm van medische bewijzen dat het werkt, aangezien bij drie klinische trials bleek dat simethicon ‘geen voordeel’ opleverde1.

Andere negatieve kanten van Infacol zijn de zogeheten ‘inactieve’ bestanddelen van het middel, niet alleen saccharine, maar ook het beruchte conserveermiddel parabenen. Het is opmerkelijk dat het middel nog steeds actief wordt gepromoot, hoewel het al bijna tien jaar geleden is dat afwijzende rapport in het British Medical Journal werd gepubliceerd.

Gezonde alternatieven

Wat zijn dan wel gezonde manieren om met krampjes om te gaan? In elk geval niet het bijna folkloristische gripe water, dat ook in Engeland gebruikt en verkocht wordt. Dit is oorspronkelijk in de jaren vijftig van de negentiende eeuw ontwikkeld en bestaat voornamelijk uit gember, dille, venkel en kamille, maar ook uit alcohol en natriumbicarbonaat. Volgens een schatting staat de hoeveelheid alcohol in een standaarddosis voor een baby gelijk aan vijf glazen whisky voor een volwassene2.

En natriumbicarbonaat (baking soda; een zuurremmer) kan de gevoelige zuur-basebalans van de baby veranderen, waardoor het probleem mogelijk verergert. Ook kan er een tekort aan foliumzuur en ijzer door ontstaan. Stop die baking soda dus maar in de taart en niet in de baby.

Een van de nieuwste en meest veelbelovende behandelingen is die met probiotica. Gebleken is dat baby’s met krampjes een kleiner aantal goede bacteriën in het maagdarmkanaal hebben, waardoor het kan helpen hun een probiotisch supplement te geven. Bij een onderzoek van vier weken gaven Italiaanse kinderartsen van de universiteit van Turijn 45 baby’s met krampjes een paar druppeltjes vloeistof met 100 miljoen levende Lactobacillus reuteri-bacteriën, en 45 andere baby’s met krampjes simethicon. De resultaten waren verbluffend.

In de groep met simethicon knapte maar 7 procent op tegenover 95 procent in de groep met probiotica. In die laatste groep huilden de kinderen maar vijftig minuten per dag tegenover meer dan tweeënhalf uur met simethicon3. Het product waarmee deze trial is uitgevoerd, is van het Zweedse bedrijf BioGaia AB, maar het zal niet het enige probioticum zijn dat tegen krampjes werkt. Meer onderzoek is nog gaande.

Een soortgelijk product, waarbij gebruikgemaakt wordt van prebiotica in plaats van probiotica, is Nutrilon Omneo. Daarin zitten oligosacchariden, die de groei van goede bacteriën bevorderen, evenals wei-eiwitten en plantaardige olie. Bij dezelfde Turijnse groep werd ook Nutrilon getest ten opzichte van simethicon, in een trial van twee weken, en ook hier won het natuurlijke product het. Het resultaat na twee weken was ongeveer de helft minder ‘huilperiodes’4.

Ook kruidenpreparaten zijn in klinische trials getest. Van een mix van kamille, venkel en citroenbalsem is bewezen dat het de krampjes ruim halveert, gemeten in huiluren per dag. Verrassend is misschien dat de voordelen van de kruiden twee weken aanhielden nadat met de behandeling werd gestopt5.

Bij een ander uitgebreid onderzoek met meer dan 120 baby’s werd een emulsie met 0,1 procent venkelzaadolie getest ten opzichte van een placebo. De venkelzaadolie verminderde de krampjes met 65 procent versus slechts 24 procent met een placebo. De dosis voor de venkel was 1-4 theelepels tot viermaal daags6. Bij geen van deze trials met kruiden werden er bijwerkingen gevonden.

Homeopathie is bij uitstek werkzaam bij kinderen, en biedt een aantal remedies voor krampjes. Colycinthis en Chamomilla zijn het populairst. Hoewel er weinig klinische bewijzen zijn ter ondersteuning, bleek bij een recente enquête onder Schotse huisartsen dat bijna een kwart van hen geregeld homeopathische middelen voorschrijft, vooral bij baby’s en eenjarigen, en met name voor krampjes7.

Behalve natuurlijke therapieën te gebruiken kunt u uw dochter aanraden na te gaan hoe ze de baby te eten geeft. Geeft ze borstvoeding, dan kan ze proberen haar eigen voeding te veranderen door geen zuivel, tarwe, eieren, noten en vis te eten. Bij een test van zo’n dieet met weinig allergenen voor moeders bleken de krampjes van hun baby’s bijna drie keer minder frequent te worden en wel al binnen acht dagen vanaf het begin van het dieet8.

Gebruikt uw dochter poedermelk, dan kan ze een soort kiezen met weinig allergenen of een zonder koemelk, bijvoorbeeld op basis van geitenmelk. Van die varianten is gebleken dat ze de krampjes kunnen verminderen met bijna 60 procent9.

Bronnen:

1 BMJ, 1998; 316: 1563-1569
2 J R Soc Med, 2000; 93: 172-174
3 Pediatrics, 2007; 119: e124-130
4 Eur J Clin Nutr, 2006; 60: 1304-1310
5 Phytother Res, 2005; 19: 335-340
6 Altern Ther, 2003; 9: 58-61
7 Br J Clin Pharmacol, 2005; 59: 743-749
8 Pediatrics, 2005; 116: e709-715
9 Pediatrics, 2000; 106: 184-190