In onze nieuwe column geeft dr. Shawn Tassone advies over hoe hormonale onevenwichtigheden en andere gezondheidsproblemen bij vrouwen op natuurlijke wijze kunnen worden behandeld. Hier lees je wat je kunt doen aan een veelvoorkomende oorzaak van PMS en onvruchtbaarheid.

Progesteron, geproduceerd in de eierstokken, bijnieren en in de placenta tijdens de zwangerschap, beïnvloedt een reeks vitale functies, waaronder slaap, en speelt een belangrijke rol in de menstruatiecyclus en zwangerschap.
Tijdens de menstruatiecyclus van een vrouw stijgt de productie van progesteron na de eisprong (ongeveer op dag 14), met een piek rond dag 21. De primaire functie van het hormoon is het stabiliseren van het baarmoederslijmvlies (endometrium) om een ​​ondersteunende omgeving te creëren voor een bevruchte eicel. Als een vrouw niet zwanger wordt, beginnen haar progesteronspiegels te dalen. Op dag 28 van haar cyclus wordt het baarmoederslijmvlies afgestoten en start de menstruatie.

Als ze wel zwanger wordt, blijven haar progesteronspiegels stijgen na dag 21. Het hormoon wordt ongeveer tien weken lang geproduceerd door het gele lichaam of corpus luteum (het nu veranderde omhulsel van de eicel dat achterblijft in de eierstok na de ovulatie), totdat de placenta het overneemt. Na het eerste trimester vlakt de progesteronproductie af.

Bij sommige vrouwen verlopen de verhogingen en verlagingen van de progesteronspiegels echter niet volgens dit pad. Een mogelijke oorzaak is het uitblijven van een eisprong. De ovulatie is van cruciaal belang voor de productie van progesteron. Dus als die niet plaatsvindt, zal na verloop van tijd een progesterontekort (en oestrogeendominantie) optreden.
De ovulatie kan stoppen als gevolg van verschillende aandoeningen, waaronder overmatige stress, extreem gewichtsverlies of -toename, een disfunctie in de eierstokken en een aantal hormonale en andere disbalansen in de chemie van het lichaam.

Een onregelmatige ovulatie kan ook leiden tot een laag progesteron. In dat geval geven de eierstokken na de eisprong niet genoeg progesteron af om de groei van het baarmoederslijmvlies te ondersteunen. Dit leidt tot een aandoening die bekend staat als luteale fase-defect (genoemd naar de tweede of luteale fase van de menstruatiecyclus),1 dat vaak gepaard gaat met ernstig premenstrueel syndroom (PMS) of premenstruele-dysforiestoornis (PMDD).

De potentieel slopende symptomen van deze aandoening zijn onder meer depressie en gevoelens van uitzichtloosheid, vermoeidheid, gewrichts- en spierpijn, hoofdpijn en onderbroken slaap.
Een storing in de luteale fase kan ook een miskraam veroorzaken.2 In dat geval kan de bekleding van de baarmoederwand vlak na de bevruchting te dun zijn om innesteling te ondersteunen.
Verschillende ziekten en chronische aandoeningen, zoals schildklieraandoeningen en reumatoïde artritis, kunnen hormonale onevenwichtigheden veroorzaken die de productie van progesteron beïnvloeden. Emotionele stress is een andere mogelijke oorzaak.

Het goede nieuws is dat een combinatie van de juiste voedingsmiddelen en supplementen dit veelvoorkomende probleem kan helpen oplossen.

Voeding

De bedoeling is om de progesteronproductie te stimuleren met voeding. Er zijn geen voedingsmiddelen die zelf progesteron bevatten, dus de lichaamssystemen moeten zodanig ondersteund worden dat de bestaande progesteronniveaus kunnen worden gehandhaafd. Eet daarom vooral de volgende voedingsmiddelen.

Vezels

Bij hogere oestrogeenspiegels kan progesteron minder goed werken, doordat progesteron en oestrogeen samenwerken. Door verhoging van het vezelgehalte in je maagdarmkanaal kan je je oestrogeenspiegels effectief verlagen, wat vervolgens kan zorgen voor een betere werking van de circulerende progesteronspiegels.

Kruisbloemige groenten zoals broccoli, kool, selderij en boerenkool zijn zeer goede bronnen, evenals volle granen, haver en zaden als lijnzaad en zonnebloempitten. Bonen, bessen en fruit zoals appels en peren bevatten nuttige hoeveelheden vezels, net als noten zoals amandelen, pecannoten en walnoten. Eén kanttekening betreffende vezels: zorg dat je de hoeveelheid geleidelijk verhoogt, om bijwerkingen als overmatige gasvorming en maagpijn te voorkomen.

Voedingsmiddelen die magnesium bevatten

Als je ervoor zorgt dat je lichaam over voldoende magnesium beschikt, kan dat helpen om door stress veroorzaakte ontstekingen te voorkomen. Daarmee ondersteun je ook de gezonde werking van de hypofyse, die luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon (FSH) produceert. LH en FSH worden via de bloedbaan naar de eierstokken vervoerd, waar ze de eisprong en de productie van progesteron stimuleren. Ik raad aan om 400 mg magnesium per dag in te nemen.

Goede bronnen zijn onder meer:
Donkere bladgroenten (spinazie en snijbiet)
Noten (amandelen en cashewnoten)
Zaden (pompoen)
Donkere chocolade
Yoghurt en kefir
Avocado’s
Bananen
Vijgen
Vette vis, waaronder heilbot, makreel en zalm

Voedingsmiddelen die vitamine C bevatten

Deze vitamine kan het progesteronniveau tot 77 procent verhogen. En onderzoek wijst uit dat vitamine C zowel de dikte van het baarmoederslijmvlies als de progesteronserumspiegels tijdens de luteale fase kan verhogen.
Volgens een onderzoek uit 2003 hadden vrouwen die 750 mg vitamine C per dag binnenkregen zowel verhoogde progesteronspiegels als hogere zwangerschapspercentages.3 Hierbij merkten de onderzoekers op dat niet bekend is welke hoeveelheid vitamine C-suppletie het beste is om defecten in de luteale fase te behandelen.

Hoewel vitamine C deze ondersteunende effecten kan hebben, is het dus belangrijk om geen overmatige hoeveelheden in te nemen, maar een aanvaarbare bovengrens is nog niet vastgesteld. Het Voedingscentrum adviseert een dagelijkse hoeveelheid van 85 mg voor zwangere vrouwen en 75 mg voor volwassenen.4

Goede bronnen van vitamine C zijn onder meer:
Citrusvruchten, met name sinaasappels en grapefruit
Boerenkool
Rode paprika’s (groene paprika’s
bevatten minder vitamine C, maar zijn ook een goede bron)
Spruitjes
Broccoli
Tropisch fruit, waaronder kiwi en guave
Aardbeien

Voedingsmiddelen die vitamine B6 bevatten

Onderzoek heeft aangetoond dat vitamine B6 kan helpen oestrogeendominantie te verminderen en de progesteronspiegels te verhogen, waardoor de symptomen van PMS en/of PMDD worden verlicht en de kans op een miskraam afneemt.5 Vitamine B6 kan ook helpen de symptomen van misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap tegen te gaan. Ik raad een dagelijkse vitamine B6-inname van 10 mg aan.

Goede bronnen van vitamine B6 zijn onder meer:
Kikkererwten en kievitsbonen
Kip- en kalkoenfilet
Zonnebloempitten en sesamzaadjes
Pistachenoten
Pruimen

Voedingsmiddelen die zink bevatten

Net als magnesium draagt zink bij aan ondersteuning van de hypofyse, die FSH en LH afscheidt, hormonen die de eisprong veroorzaken. Studies hebben ook aangetoond dat ontoereikende zinkspiegels kunnen bijdragen aan symptomen van PMS en/of PMDD.6 Ik raad 15-25 mg zink per dag aan.

Goede bronnen van zink zijn onder meer:
Oesters en garnalen
Rood vlees, inclusief lams- en rundvlees
Pompoen-pitten, lijnzaad en water-
meloenpitten
Cashewnoten en pinda’s
Tarwekiemen

Voedingsmiddelen die vitamine E bevatten

Uit onderzoek naar de effecten van vitamine E op vrouwen met een luteale fasedefect is gebleken dat het de progesteronproductie door het gele lichaam kan verhogen door de bloedtoevoer naar de eierstokken te verbeteren.
Volgens een onderzoek uit 2009 verhoogde driemaal daags 600 mg vitamine E de serumconcentraties van progesteron aanzienlijk, vanwege de invloed ervan op de gezonde werking van het corpus luteum.7 Ik raad 400 IE vitamine E per dag aan.

Goede bronnen van vitamine E zijn onder meer:
Zonnebloempitten
Amandelen
Saffloer- en palmolie
Asperges
Rode pepers
Avocado
Spinazie
Zoete
aardappel

Supplementen

Bepaalde vitamine- en mineralensupplementen kunnen de progesteronaanmaak helpen ondersteunen en sommige van de fysieke en psychische symptomen die gepaard gaan met progesterontekort verlichten.

Magnesium

Dit mineraal helpt door stress veroorzaakte ontstekingen te verminderen, wat op zijn beurt de gezonde werking van de hypofyse en de productie van LH en FSH ondersteunt, de hormonen die de eisprong en de productie van progesteron stimuleren.
Aanbevolen dosering: 400 mg magnesiumbisglycinaat per dag

Vitamine C

Deze vitamine kan zowel de dikte van het baarmoederslijmvlies als de progesteronserumspiegels verhogen tijdens de luteale fase.
Aanbevolen dosering: 250-500 mg per dag

Zink

Zink ondersteunt de werking van de hypofyse en draagt bij aan verlichting van de symptomen van PMS en/of PMDD.6
Aanbevolen dosering: 15-25 mg per dag

Vitamine B6

Zoals eerder vermeld, kan B6 de symptomen van PMS en/of PMDD helpen verlichten, het risico op een miskraam5 verminderen en misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap tegengaan.
Aanbevolen dosering: 10 mg per dag

L-arginine

Dit aminozuur wordt door het lichaam omgezet in lachgas, een stof die je bloedvaten ontspant, waardoor de bloedstroom toeneemt. Het verbeteren van de doorbloeding van de eierstokken kan de progesteronproductie en -afgifte door het corpus luteum helpen ondersteunen.
Aanbevolen dosering: 3-6 g per dag

Vitex agnus castus (monnikspeper)

Uit onderzoek blijkt dat dit kruid de afgifte van LH verhoogt, wat op zijn beurt de productie van progesteron stimuleert.
Aanbevolen dosering: 2 tot 3 keer daags 400 mg

Let op: Monnikspeper wordt afgeraden voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven. Sommige vrouwen die aan menstruatiedepressie of PMDD lijden, hebben melding gemaakt van een verergering van de klachten bij het gebruik ervan.

Zoethout

Onderzoek toont aan dat zoethout kan werken tegen PMS- en PMDD-symptomen, met name tegen klachten veroorzaakt door vocht vasthouden, waaronder een opgeblazen gevoel en gevoelige borsten.
Aanbevolen dosering: 400-500 mg droppoeder/dag.

Opmerking: Met dit supplement moet zorgvuldig worden omgegaan, dus neem het alleen in onder toezicht van een arts.

Valeriaanwortel

Valeriaanwortelextract heeft geen directe invloed op de progesteronproductie, maar het kan wel helpen bij slaapproblemen.
Aanbevolen dosering: 100-200 mg per dag, ingenomen een half tot twee uur voor het slapengaan
Opmerking: Valeriaanwortel wordt afgeraden voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, omdat niet bekend is welke effecten het heeft op foetussen en zuigelingen. Het kan ook invloed hebben op de werking van voorgeschreven kalmeringsmiddelen, waaronder benzodiazepines en barbituraten, evenals andere supplementen, waaronder sint-janskruid en melatonine.8

 

Bronnen
1 Front Public Health, 2018; 6: 147
2 Gynecol Endocrinol, 2017; 33(6): 421–4
3 Fertil Steril, 2003; 80(2): 459–61
4 www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vitamine-c.aspx
5 J Reprod Med, 1983; 28(7): 446–64; Am J Epidemiol, 2007; 166(3): 304–12
6 Fertil Steril, 1994; 62(2): 313–20
7 J Ovarian Res, 2009; 2: 1
8 National Institutes of Health Office of Dietary Supplements. Valerian Fact Sheet for Health Professionals. ods.od.nih.gov

 

Andere manieren om een ​​laag progesteron in evenwicht te brengen Essentiële oliën. De volgende essentiële oliën kunnen het progesterongehalte helpen verhogen: bergamot, kaneelschors, kruidnagel, eucalyptus, frankincense (wierook) en pepermunt. Gebruik ze met een diffuser of verdun met een dragerolie en breng plaatselijk aan. Stressverlagende technieken. Regelmatige massage en acupunctuur kunnen helpen om stress te verminderen en mogelijk de ovulatiesignalen weer goed af te stemmen. Craniosacraal therapie. De theorie achter deze praktische techniek, die gebruikmaakt van zachte druk om energetische spanningen diep in het lichaam op te laten lossen, is dat openlijke stressoren de hersenen en de wervelkolom verkeerd uitlijnen, waardoor een disfunctie ontstaat. Ik ben een fan van deze therapie bij progesterontekort om de hypofyse weer goed af te stellen. In het vorige nummer van Medisch Dossier is deze therapie in de rubriek ‘Vijf vragen over’ uitgebreid aan de orde gekomen. Lichaamsbeweging. Het kan helpen om oefeningen te doen die zorgen voor versterking van je romp (de buik-, heup- en onderrugspieren), zoals Pilates. Ik raad ook aan om te wandelen, wat zowel fysieke als mentale voordelen kan opleveren – en je hebt er niet al te veel tijd of energie voor nodig.