De juiste voeding ondersteunt je lichaamswijsheid

Het is de essentie van wat ze wil overbrengen, zowel aan haar patiënten als aan een breed publiek: hoe belangrijk het is om naar de wijsheid van je lichaam te luisteren. Drs. Astrid Vester is arts voor integrale, leefstijl- en energetische geneeskunde.

Vorig jaar bracht ze haar boek De Moderne Medicijnvrouw uit. Daarin bespreekt ze veel onderwerpen die te maken hebben met fysieke, mentale, emotionele en spirituele gezondheid. Niet alleen brengt ze er kennis en tips vanuit de reguliere en complementaire zorg in bijeen, ze heeft er ook sjamanistische wijsheden in verweven.

Als integraal arts schrijf je dat voeding lichaamswijsheid ondersteunt. Hoe bedoel je dat?

‘Dit gaat over voedingsmiddelen die jou als uniek persoon ondersteunen. Vaak gaan we in de geneeskunde uit van wat allemaal gezond is en adviseren we dat. Dat is natuurlijk prima en waardevol. Maar daarbij vergeten we vaak het aan ons lichaam zelf te vragen, terwijl dat als de beste kan aangeven wat specifiek goed is voor jou. Het antwoord komt voort uit lichaamswijsheid want het lichaam geeft signalen. Als je daarnaar luistert, word je er steeds gevoeliger voor. Niet alleen wat voeding betreft, maar ook of het op dat moment heilzaam voor je is om een halfuurtje te gaan wandelen, te gaan liggen of misschien een leuke film te gaan kijken. Je kan het zien als een uiting van je being, het wezen dat je bent. Hoe mooi is het als je die taal kan verstaan.’

Wat bracht jou ertoe om een boek over leefstijl te schrijven?

‘Toen ik me realiseerde dat ik aan mijn patiënten regelmatig hetzelfde verhaal vertel. Bijvoorbeeld met tips als zoveel mogelijk groenten en fruit eten, voldoende water drinken en stoffen als suiker, nicotine en alcohol vermijden. Veel van wat ik in mijn praktijk bespreek, geldt ook voor andere mensen. Hoe mooi zou het zijn als ook zij bij een fysieke klacht wat dieper denken over wat hiervan mogelijk de oorzaak kan zijn. Toen de coronacrisis begon, ben ik gaan werken aan een onlinecursus over maagdarmproblematiek. Ik had daarvoor een structuur bedacht die ik ook in een boek zou kunnen toepassen. Daardoor begon het idee verder vorm te krijgen. De lockdown belette me om veel patiënten te ontvangen, dus schrijftijd kreeg ik ook. Ineens was de inspiratie daar, dat was zó bijzonder.’

Het lichaam geeft signalen. Hoe mooi is het als je die taal kan verstaan

Je betitelt jezelf als ‘arts plus’ omdat je bij gezondheidsproblemen dieper kijkt naar andere oorzaken dan fysieke. Hoe is dat bij jou ontstaan?

‘Toen ik coschappen liep in het ziekenhuis. Dat is de benaming voor een soort stage tijdens geneeskundestudies. Ik deed een keuze-coschap oncologie, waarbij ik met heel zieke mensen in contact kwam. Destijds vroeg ik mij al af wat hun lichaam eigenlijk duidelijk wilde maken. Soms ging ik naast het bed van patiënten zitten en hield ik hun hand vast. Het was mijn bedoeling ze te laten vertellen, terwijl ik goed naar hen luisterde. Zonder dat ik me daarvan bewust was, bleek het afdelingshoofd me af en toe te observeren. Ze sprak me er een keer over aan, waarbij ze wilde weten wat ik precies deed. Want, zo voegde ze eraan toe, we zien dat er iets gebeurt als je dat doet. Die opmerking zette me aan het denken. Vanuit de oncologie ging ik verder naar interne geneeskunde en psychiatrie. Daar liep ik op een bepaalde manier vast als ik diagnoses wilde stellen: het zat me dwars dat ik in dat systeem niet de focus op de mens als geheel kon leggen. En wel zodanig, dat ik uiteindelijk overspannen raakte. Vervolgens heb ik een jaar uitgetrokken om me te heroriënteren. Met als uitkomst dat ik besloot de opleiding natuurgeneeskunde weer op te pakken waarmee ik eerder bezig was geweest. Het was 1994. Een paar jaar later ontmoette ik een mysticus die mij vertelde op welke manier ik naar het menselijk lichaam kon kijken. En ook dat ik in staat was in mijn eigen lichaam te voelen wat er met een patiënt aan de hand was. Daarbij leerde hij me met energie, karma en chakra’s te werken. Een compleet nieuwe wereld ging voor me open. Ik ben er helemaal ingedoken. Vanuit een enorme nieuwsgierigheid heb ik mijn kennis uitgebreid over voeding, leefstijl, orthomoleculaire geneeskunde, kruiden, neuraaltherapie en energetische geneeskunde. Ik pakte echt alles op.’

Waarin verschilt jouw werk met dat van een regulier arts?

‘Laat ik beginnen met de overeenkomsten: dat zijn de vragenlijst, het lichamelijk onderzoek, eventueel een bloedonderzoek en darmanalyse waar dat van toepassing is. Die onderdelen zijn regulier. Daarna wordt het anders. Dan start ik een proces om erachter te komen wat de patiënt nodig heeft. Ik vraag het letterlijk aan diens lichaam, dat daarop reageert met subtiele bewegingen. Zo kom ik erachter of ik bijvoorbeeld eerst aan de slag moet met het fysieke, het emotionele, het mentale of het spirituele. Bijna als vanzelf kom ik zo ook bij het energetische. Aan de hand daarvan geef ik voedings- en leefstijladviezen, ademhalings- en ontspanningsoefeningen en ook wel clearings. De laatste zijn zinnen die blokkades opruimen als je ze dagelijks opzegt. Coachende gesprekken kunnen een mooi vervolg zijn, bijvoor-beeld als mensen tegen problemen aanlopen die te maken hebben met overtuigingen die ze van anderen hebben overgenomen, maar die in principe niet hun eigen waarheid bevatten. Een ander verschil met de aanpak van een huisarts of specialist is dat ik meer tijd kan nemen om in te gaan op wat zich aandient. Zo kom ik er beter achter of een fysieke klacht eigenlijk wel in hoofdzaak fysiek is. Bij een schouderklacht kan het zo zijn dat iemand iets op zijn schouders draagt van een ander persoon of zelfs van een voorgaande generatie.’

Net als de natuur heeft ook je lichaam een bioritme. Daarom hebben jaargetijden grote invloed op je spijsvertering

In één hoofdstuk van je boek, over leven op het ritme van de natuur, zoom je in op de darmen, verteringsprocessen en ontgifting. Wat is het verband tussen die lichaamsfuncties en dat ritme?
‘Het ritme van de natuur gaat over welke groenten, fruit of andere voedingsmiddelen bij het seizoen passen en waarom het goed is om daarmee rekening te houden. Net als de natuur heeft ook je lichaam een bioritme. Dat wordt aangestuurd door het licht en is in de winter anders afgesteld dan in de herfst, zomer of lente. Daarom hebben jaargetijden grote invloed op je spijsvertering. Die is in de winter niet ingesteld op voeding die de natuur in de zomer voortbrengt.’

Een ander hoofdstuk gaat over spiritualiteit. Wat versta jij daaronder?

‘Dat je op een aardse manier jouw being, jouw ‘zijn’ verstaat om jezelf hier op aarde neer te zetten en tot uiting te laten komen via je lichaam. Dat je leert luisteren naar de signalen van je being via het lichaam. Je being praat via je lijf met jou. Dat gaat ook over bewustzijn. Want alles in de wereld is in de spiritualiteit ofwel het bewustzijn aanwezig.’

Kan je dat ook linken aan een gezonde leefstijl?

‘Jazeker. Stel dat je de gewoonte hebt om elke dag een liter cola per dag te drinken, gebakjes te eten en ver weg te blijven van water en groenten. Dan wordt het lastig voor je lichaam om je signalen te geven over wat goed voor je is. Dat komt omdat het prioriteit moet geven aan ontgiften, terwijl het ondertussen voedingsstoffen als vitaminen verliest. Dan voelt het lichaam zich niet gehoord in de signalen om je being uit te drukken. In die zin kan je zeggen dat voeding en zeker ook leefstijl je spiritualiteit ondersteunt. Ik bedoel er overigens niet mee dat je nooit een gebakje zou mogen. Mijn patiënten adviseer ik altijd dat áls ze iets dergelijks willen eten, daar dan ook intens van te genieten. Want ook dat is een positieve bijdrage voor je lichaam. Je voelt vanzelf wel dat het niet zo verstandig is om elke dag te snoepen.’

Je voelt je vaak een lichaamsfluisteraar, schrijf je. Wat bedoel je daarmee?

‘Dat ik probeer het lichaam te verstaan. En wel in de kleinste signalen die het geeft. Zo voorkom je dat het lijf gaat schreeuwen en nog meer uit de kast moet halen om gehoord te worden. Als ‘vertaler’ of ‘facilitator’ leer ik dat mijn patiënten. Dat is zulk mooi werk.’

Komt er bij een goede leefstijl meer kijken dan gezonde voeding en beweging?

‘Dat vind ik wel. Het gaat ook over de balans tussen rust, inspanning en stress. Stress kan heel positief zijn. Dan is het een prikkeling die je aanspoort iets in je leven neer te zetten. Te veel stress daarentegen is niet goed. Het draait om het evenwicht. Daar hoort ook een gezond slaappatroon bij. Hoe slaapt iemand en hoelang? Is die persoon kort voor de nachtrust nog actief of bouwt hij bewust ontspanningsmomenten in? En dan de ademhaling, die vind ik superbelangrijk. Als mensen op mijn behandeltafel liggen, zie ik vaak dat ze nauwelijks met hun buik ademhalen. Terwijl juist dat een enorme massage is voor de buikorganen. Bovendien helpt een goede ademhaling bij ontgiften. Dus besteed ik er veel aandacht aan. Vaak geef ik ademhalingsoefeningen mee. Zo van: leg je handen op je buik als je inademt en voel dat je ze daarbij wegduwt. Merk op hoe zacht je buik is als je uitademt. Doe dat elke ochtend en avond vijf keer op een ritme van vier tellen inademen, zeven tellen vasthouden en acht tellen uitademen. Een methode waarmee je de parasympathicus activeert. Dat is het deel van het autonome zenuwstelsel dat zorgt voor ontspanning, rust en herstel.’

Met een slechte leefstijl wordt het lastig voor je lichaam om je signalen te geven over wat goed voor je is. Dat komt omdat het prioriteit moet geven aan ontgiften, terwijl het ondertussen voedingsstoffen als vitaminen verliest.

De belangstelling voor een gezonde leefstijl groeit. Hoe belangrijk vind je deze ontwikkeling?

‘Heel erg belangrijk. Ik hoop dat het als basis wordt geïntegreerd in alle diagnose-behandelcombinaties, specialisaties en in de huisartsengeneeskunde. En ook dat zorgverzekeraars het opnemen in hun vergoedingen. Laatst vertelde een van mijn patiënten dat ze had meegedaan aan een leefstijlproject in de regio waar ze woont. Omdat ze het vergoed kreeg, was het voor haar mogelijk geweest om deel te nemen. Het project had haar zó goed gedaan.’

Wat zou het ons gaan brengen als leefstijl inderdaad op die manier een basis wordt?

‘Dan verwacht ik meer geluk en vreugde bij mensen te zien, dat ze blij zijn met zichzelf en met hun lichaam. Maar ook dat ze voelen dat waar ze mee bezig zijn, hun being ondersteunt. Voor mij is vreugde gekoppeld aan bewustzijn en aan dat wat je hier komt doen.’

Hoe bewaak jij in je eigen leven een goede leefstijl?

‘Elke ochtend ga ik eerst even rustig zitten voor meditatie en ademhalingsoefeningen. Ook bevraag ik mezelf wat ik voel, waarbij ik mijn lichaam langsga in een soort bodyscan. Graag wandel ik ’s ochtends een uur in het bos. Hardlopen vind ik ook fijn. Verder eet ik twee keer per dag, het ontbijt sla ik over. Dat is een soort intermittend fasting, een methode waarbij je bijvoorbeeld 16 uur achtereen niet eet en zo je spijsvertering en bloedsuikerstofwisseling meer rust geeft. Nadat ik eveneens een kwartiertje heb vrijgemaakt om me te richten op mijn creativiteit, begint mijn werkdag. Ik heb best een strak program-ma. Tegelijkertijd zit daar veel ruimte in. Dat heeft te maken met de rust en het gemak die ik daarin breng. En dat doe ik voornamelijk door naar mijn lijf te luisteren en aan de signalen daarvan gehoor te geven. Dus door mijn lichaamswijsheid te gebruiken.’

[su_button url=”https://www.medischdossier.org/product/de-moderne-medicijnvrouw/” target=”blank” background=”#303880″ size=”9″ radius=”round”]Bestel het boek[/su_button]

 

www.demodernemedicijnvrouw.nl

 

Leefstijl in een bundel

Eind 2019 publiceerde het Nederlands Innovatiecentrum voor Leefstijlgeneeskunde (Lifestyle4Health), een initiatief van TNO en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), de bundel ‘Wetenschappelijk bewijs leefstijlgeneeskunde’. Diverse experts leverden hieraan een bijdrage. De bundel heeft als doel om politici, beleidsmakers en zorgbestuurders aan te moedigen leefstijlgeneeskunde een prominente plek te geven in geneeskundig onderzoek en beleid. Een aanrader voor iedereen die zich verder in leefstijlgeneeskunde wil verdiepen.

 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Medisch Dossier

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

De borsten

Eten als medicijn

Groeien met psychosynthese

Kruiden en voedingsstoffen

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Medisch Dossier avatar

Over de auteur

Lees meer artikelen van Medisch Dossier