Dossier Borstkanker: Kanker die vanzelf verdwijnt

Elke vrouw met borstkanker – en elke oncoloog die de diagnose stelt – wil het liefst meteen met behandeling beginnen. Vanuit de gedachte dat de kans op succes het grootste is als dat zo snel mogelijk gebeurt.Maar stel dat er helemaal niet zou worden ingegrepen? Die keus wordt bijna nooit gemaakt. Bovendien hebben artsen een beroepsplicht om te behandelen, behalve in het laatste stadium van de ziekte als de kwaliteit van leven van de patiënt hierdoor alleen maar wordt geschaad.

Toch vonden onderzoekers van het Veterans Affairs Medical Center in Vermont het antwoord op deze vraag toen zij stuitten op een Noors onderzoek uit 1996 waarin twee groepen vrouwen werden vergeleken. Dit was het jaar dat het tweejaarlijkse bevolkingsonderzoek naar borstkanker van start ging. De conclusie luidt dat kanker soms gewoon verdwijnt. Deze ontdekking werd bij toeval gedaan. Het doel van de studie was juist om aan te tonen hoe effectief de screening was. Hiertoe formeerden de onderzoekers twee vergelijkbare groepen vrouwen in de leeftijd van 50-64 jaar. De ene groep had tussen 1996 en 2001 drie mammogrammen gehad; de controlegroep was in de zes jaar voorafgaand aan de onderzoeksperiode niet gescreend en slechts éénmaal aan het eind van het onderzoek.

Het cumulatieve percentage borstkankergevallen in de onderzoeksperiode was in de screeningsgroep uiteraard hoger. Maar de screening van beide groepen aan het slot liet een onverwachte uitkomst zien: in de regelmatig gescreende groep was de borstkankerincidentie nog steeds 22 procent hoger dan in de controlegroep. Omdat het profiel van beide groepen gelijk was zou de conclusie kunnen zijn dat borsttumoren die de vrouwen in de niet-gescreende groep tijdens de zes jaar van het onderzoek gekregen hadden ook weer spontaan verdwenen waren.

De onderzoekers wezen erop dat sommige vormen van kanker, zoals melanoommetastasen en niercelcarcinoommetastasen spontaan in regressie gaan. Een dergelijk proces zou de verklaring kunnen zijn waarom kanker in de niet-gescreende groep ook weer verdween1.

In een eerdere studie van de Finse Cancer Registry zagen wetenschappers ditzelfde fenomeen. Zij concludeerden dat kanker een dynamisch proces is dat steeds aan verandering onderhevig is. In dit onderzoek, bij vrouwen tussen 50 en 64 jaar, hadden degenen die gescreend waren driemaal zo vaak een preklinische tumor als de vrouwen die niet waren gescreend. Dit zakte uiteindelijk tot tweemaal zo vaak tegen de tijd dat deze zelfde vrouwen de leeftijd van 70 jaar hadden bereikt2.

De wetenschappers zijn van mening dat op een mammografie met name de goedaardige tumoren te zien zijn die vanzelf weer zullen verdwijnen. Hun conclusie luidt dat alleen aanzienlijk oudere vrouwen gescreend zouden moeten worden. En dat een periode van ‘watchful waiting’ (opmerkzaam volgen zonder in te grijpen) in alle gevallen aan te bevelen is.

1Arch Intern Med, 2008; 168: 2311-2316
2Eur J Cancer, 2004; 40: 2116-2125

 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Medisch Dossier

Groeien met psychosynthese

Essentiële oliën als luchtzuiveraar

Voeding als medicijn

Integral Eye Movement Therapy

Fundamenteel ‘waterbewijs’ homeopathie

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Medisch Dossier avatar

Over de auteur

Lees meer artikelen van Medisch Dossier