Gewone verkoudheid

Deze vervelende kwelduivel van een infectie aan de bovenste luchtwegen wordt meestal veroorzaakt door bacteriën of virussen, maar soms ook door een allergische reactie. De ontsteking die daarvan het gevolg is, veroorzaakt alle bekende klachten aan het strottenhoofd (laryngitis), de keel (faryngitis), de neus (rinitis, verstopte neus, niezen), de ogen (waterige ogen), de lymfeklieren (opgezette klieren in de nek) en vaak ook de bijholtes van de neusholte (sinusitis). Terwijl de moderne geneeskunde totaal niets te bieden heeft aan mensen die verkouden zijn, biedt de alternatieve geneeskunde een overvloed aan mogelijkheden.

Acupressuur

Het kan helpen bij uzelf acupressuur te doen. Wanneer men zelf acupressuur op de neus uitvoert, zo bleek in een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek, blijkt dat de verstopping van de neus die verband houdt met de verkoudheid, aanzienlijk te verlichten in vergelijking met niets doen.1

Sauna

Regelmatig naar de sauna gaan (een halfjaar lang ongeveer twee keer per week) leidt ook tot minder verkoudheid, volgens onderzoek.2

Lichaamsbeweging

Ook regelmatige lichaamsbeweging helpt verkoudheid te voorkomen en als u dan toch verkouden wordt, duurt het minder lang. Volgens drie gerandomiseerde klinische onderzoeken leidt een vast patroon van lichaamsbeweging tot minder en korter durende infecties. Studies wijzen duidelijk uit dat geregelde lichaamsbeweging van matige intensiteit samengaat met minder kans op een gewone verkoudheid. Daarentegen hebben mensen die een zittend leven leiden, zoals te verwachten, een matig risico om verkouden te worden. Ironisch genoeg hebben topatleten de meeste kans een verkoudheid op te lopen als gevolg van hun intensieve training.3

Volksgeneeswijzen

Ongetwijfeld geloven veel mensen intuïtief dat een stoombad helpt en nu toont de wetenschap aan dat dit meer is dan oudewijvenpraat. Het inhaleren van de stoom van Matricaria recutita (echte kamille) bleek de verkoudheidsklachten te verminderen in een placebo-gecontroleerd onderzoek. Naarmate de patiënten meer stoom inhaleerden, was het effect op hun klachten groter.4

Homeopathie

Twee placebogecontroleerde onderzoeken (waarvan er één bijna 300 patiënten betrof) hebben aangetoond dat homeopathie snel een verkoudheid kan verhelpen.5,6 Twee andere experimentele onderzoeken hebben laten zien dat homeopathische remedies bij verkoudheid resultaten hebben die vergelijkbaar zijn met die van aspirine.7,8
Homeopathie blijkt ook doeltreffend te werken voor symptomen die op verkoudheid lijken en die door een allergie worden veroorzaakt. Een meta-analyse van zeven placebogecontroleerde en gerandomiseerde onderzoeken naar de homeopathische remedie Galphimia glauca heeft aangetoond dat deze remedie in een lage potentie goed werkt bij zowel oog- als neusklachten. Terwijl de successcore van 79 procent bij deze remedie te vergelijken is met de cijfers die voor traditionele behandelwijzen gerapporteerd worden, heeft de homeopathie minimale bijwerkingen.9

Voedingssupplementen

De meest onderzochte alternatieve remedie tegen verkoudheid is misschien wel vitamine C. In een overzichtsanalyse van 30 gecontroleerde onderzoeken waarin met hoge doses vitamine C (meer dan 1 gram per dag) werd gewerkt en die betrekking hadden op meer dan 8000 patiënten, bleek dat er geen consistente aanwijzingen waren dat vitamine C verkoudheid kon voorkomen. Maar bij behandeling met vitamine C duurde de verkoudheid gemiddeld een halve dag korter.10

Zink en andere sporenmineralen zijn effectief gebleken als een preventief middel tegen verkoudheid. Volgens een placebogecontroleerd en gerandomiseerd onderzoek onder 725 patiënten waren oudere patiënten die in een instelling woonden en een combinatie van zink en selenium gebruikten, minder vaak verkouden.11
Een middel tegen verkoudheid dat nogal eens over het hoofd wordt gezien is vitamine A, een krachtige virusdoder.12 Vanwege zijn krachtige toxische werking bij hoge dosering mag vitamine A echter alleen onder deskundige begeleiding worden gebruikt.

Kruidentherapie

Een aantal kruiden heeft zich duidelijk bewezen als middel tegen verkoudheid. Wanneer men tijdens de eerste fasen van de verkoudheid Andrographis paniculata (dang qui) gebruikt, kan de ernst en duur van de klachten verminderen.13,14,15 In alle drie de studies werd het kruid ook goed verdragen.

Hoewel Echinacea (rode zonnehoed) de bekendste kruidenremedie tegen verkoudheid vormt, zijn de wetenschappelijke uitkomsten niet eenduidig. In een kritische beoordeling van gerandomiseerde klinisch-experimentele onderzoeken waarin aftreksels van drie verschillende soorten Echinacea waren gebruikt (E. angustifolia, E. pallida en E. purpurea), werden positieve resultaten gevonden voor de preventie en behandeling van verkoudheid. Er waren echter kleine onregelmatigheden in de gepresenteerde onderzoeksgegevens, mogelijk als gevolg van vooringenomenheid.16 Een gerandomiseerd en gecontroleerd onderzoek onder 95 mensen die thee van Echinacea dronken, toonde vervolgens aan dat degenen die de thee hadden gedronken minder lang klachten hadden dan degenen die een placebo hadden gedronken.17

Ingeënt en toch griep

Een van de vervelende bijwerkingen van een griepvaccin is dat men daardoor al gauw griep of griepachtige symptomen krijgt. Maar in een klinisch onderzoek werd ontdekt dat degenen die de vaccinatie hadden gehad, verkoudheid en griep op een afstand konden houden door ginseng te gebruiken. In een gerandomiseerd en gecontroleerd onderzoek bij 227 patiënten die het griepvaccin kregen, bleek dat degenen die twaalf weken lang 100 mg ginseng (Panax ginseng) gebruikten, minder vaak verkouden werden of de griep kregen en tegelijkertijd hun weerstandsvermogen vergrootten.18

1 Am J Rhinol, 1999; 13: 77-79
2 Ann Med, 1990; 22: 225-227
3 Int J Sports Med, 1997; 18: S69-S77
4 Eur J Pharmacol, 1990; 183: 728-729
5 Zeitschr Allgemeinmed, 1997; 73: 308-314
6 Br J Clin Pharmacol, 1989; 27: 329-335
7 Drug Res, 1988; 38: 578-582
8 Drug Res, 1981; 31: 732-736
9 Forsch Komplementärmed, 1996; 3: 230-234
10 Systematic review: Vitamin C for respiratory tract infection. Cochrane Library, 1997
11 Arch Intern Med, 1999; 159: 748-754
12 Antimicrob Agents Chemother, 1980; 17: 1034-1037
13 Phytother Res, 1995; 9: 559-562
14 Phytomedicine, 1997; 3: 315-318
15 Phytomedicine, 1999; 6: 217-233
16 Systematic review: Echinacea for upper respiratory tract infection. Cochrane Library, 1998
17 J Altern Complement Med, 2000; 6: 327-334
18 Drugs Exper Clin Res, 1996; 22: 65-72
 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Medisch Dossier

Groeien met psychosynthese

De invloed van klanken op je lichaam

Essentiële oliën als luchtzuiveraar

Van ziekte en zorg naar gezond gedrag

Het celgeheugen

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Medisch Dossier avatar

Over de auteur

Lees meer artikelen van Medisch Dossier