Hoe veilig is de pil?

Hoe veilig is de pil?
Na vijftig jaar heeft de anticonceptiepil nog altijd allerlei akelige en soms dodelijke bijwerkingen. Steeds meer jonge vrouwen komen in opstand en stappen over op een natuurlijk alternatief, ontdekte Celeste McGovern.
Snakkend naar adem zakt de 23-jarige Charlotte Foster op haar werk in elkaar. Per ambulance wordt ze naar het ziekenhuis gebracht. Drie dagen later, op 25 januari 2016, overlijdt ze. De bedrijfskundige uit het Britse Shropshire, door haar familie omschreven als ‘energiek, intelligent, mooi en zorgzaam’, blijkt een enorm bloedstolsel in haar longen te hebben. De oorzaak is de pil, die ze pas een paar maanden slikte, verklaart de lijkschouwer na haar dood.
Drie weken voor haar overlijden had Fosters huisarts haar aangeraden een dag in een wellnesscentrum door te brengen als remedie tegen de spierpijn die hij dacht dat ze had. Dat ze een bijwerking had van de pil, namelijk een bloedprop in de longen die tot de dood kan leiden, had hij niet herkend.
Hoewel het niet vaak voorkomt dat de pil een embolie (afgesloten bloedvat) veroorzaakt, hebben toch duizenden vrouwen te maken gehad met deze ernstige bijwerking. De pil is dus nog steeds gevaarlijk, terwijl dit voorbehoedmiddel al tientallen jaren wordt gepromoot als vrijheidssymbool voor vrouwen en als een van de grootste medische successen in de twintigste eeuw. Zoals Fosters tragische geval illustreert, worden de bijwerkingen lang niet altijd herkend, zelfs niet door artsen die de pil voorschrijven.
In het ergste geval leidt de pil tot een hartinfarct, beroerte of longembolie. Daarnaast blijkt de pil nog allerlei andere vervelende bijwerkingen te hebben, van wazig zien en tandvleesproblemen tot depressies, gewichtstoename en minder zin in seks.
Nieuwe pil, oude risico’s
Het gangbare beeld is dat de huidige pil veiliger is dan die van vroeger. Maar de relatief nieuwere vormen blijken juist gevaarlijker.
Naar verluidt slikte Foster de vierdegeneratiepil Dianette – in Nederland, Canada en de VS verkrijgbaar als Diane-35. Diane-35 bevat cyproteronacetaat, dat lijkt op het vrouwelijke geslachtshormoon progesteron, en ethinylestradiol, een oestrogeen. Deze hormonen onderdrukken het mannelijke geslachtshormoon testosteron (dat in het vrouwenlichaam ook aanwezig is, zij het in mindere mate) en zijn ook een effectief anticonceptiemiddel. In Groot-Brittannië, Canada en Nederland is Diane-35 goedgekeurd als geneesmiddel tegen acne als antibiotica en andere plaatselijke medicijnen niet werken. Maar het Nederlands Huisartsen Genootschap adviseert om Diane-35 niet voor te schrijven, niet voor acne en niet als anticonceptiemiddel.
Vaker bloedstolsels
Nadat in Frankrijk vier meisjes zijn overleden die Diane-35 gebruikten, werd een onderzoek ingesteld. Daaruit bleek dat dit medicijn tegen acne ook vaak werd voorgeschreven als anticonceptiemiddel. Vanwege de verhoogde kans op bloedstolsels werd het in Frankrijk in 2013 van de markt gehaald.
In Nederland zorgde dit nieuws voor veel media-aandacht. In ons land bleken minstens achttien vrouwen mogelijk door Diane-35 te zijn overleden.1
Hoe vaak de Britse variant van Diane-35, Dianette, in Groot-Brittannië als anticonceptiemiddel wordt voorgeschreven is niet bekend. Maar Foster is niet het eerste Britse sterfgeval dat met het middel in verband is gebracht. Dianette heeft in Groot-Brittannië minstens zeven andere sterfgevallen veroorzaakt, waaronder dat van de zeventienjarige Charlotte Porter, die het gebruikte tegen acne. Porter stierf in maart 2010 aan een bloedprop in haar longen die het gevolg was van een bloedstolsel in een beenader (trombosebeen) dat was losgeschoten. Haar arts maakte zich geen zorgen over haar beenklachten, omdat hij dacht dat ze te jong was voor een trombosebeen.
Shannon Deakin, een ander slachtoffer van de pil, had scherpe pijnsteken, zwelling en roodheid in haar linkerdij. Haar huisarts dacht dat dit door een infectie werd veroorzaakt. Ze kreeg antibiotica en ontstekingsremmers, maar stierf twaalf uur later.
Bijna alle orale anticonceptiemiddelen vergroten de kans op bloedstolsels, maar gebruiksters van Diane-35 lopen hier een zes keer zo groot riscio op als vrouwen die de pil niet slikken.2 De risico’s zijn nog groter als je ook andere bekende risicofactoren meetelt. Als pilgebruiksters bijvoorbeeld ook roken hebben ze bijna veertien keer meer kans op een hartinfarct. Als ze diabetes hebben, is die kans zeventien keer groter en als ze een hoog cholesterol hebben, zelfs vijfentwintig keer.3
Yaz en Yasmin
Twee vierdegeneratiepillen van Bayer – Yaz en Yasmin – bevatten drospirenon, een nieuw synthetisch progesteron. Ze worden vanaf de jonge puberleeftijd vaak voorgeschreven als middel tegen acne. In de afgelopen tien jaar zijn deze twee pillen wereldwijde verkoophits geworden.
Maar niet lang na hun introductie begonnen de meldingen over bijwerkingen binnen te stromen, en kwamen er claims vanwege onder andere beroertes, hartinfarcten en galblaasaandoeningen. In Canada legde de publieke omroep CBC de hand op overheidsdocumenten waarin stond dat artsen en apothekers tussen 2007 en 2013 zeshonderd bijwerkingen hadden gemeld met Yaz of Yasmin als vermoedelijke oorzaak. Daaronder waren 23 sterfgevallen. Ruim de helft van deze overleden vrouwen was jonger dan 26 en de jongste slechts veertien. De meesten van hen waren nog maar pas begonnen met de pil.
Een van hen, de achttienjarige Miranda Scott, bezweek plotseling terwijl ze in de sportschool op een crosstrainer stond. Uit de autopsie bleek dat haar lichaam vol bloedstolsels zat. Een stolsel in haar longen had volgens de lijkschouwer haar dood veroorzaakt.
Het was echter Miranda’s moeder die de link legde met de anticonceptiepil Yasmin, waarmee haar dochter ruim een maand daarvoor was begonnen. ‘Langer was het niet: vijf weken van begin tot eind, en dat betekende het einde voor een prachtig meisje,’ zei ze tegen CBC.
Rechtszaken tegen Bayer
Miranda Scotts zaak was een van de ruim 13.000 rechtszaken met claims vanwege ernstige gezondheidsschade door Yaz en Yasmin, zoals beroertes, hartinfarcten, longembolieën en schade aan de galblaas. En steeds beweren de eisende partijen dat de geneesmiddelenfabrikant de bekende risico’s voor vrouwen en tienermeisjes verborgen heeft gehouden.
Volgens een Amerikaanse nieuwssite over letselschade heeft Bayer in juli 2015 toegezegd maar liefst twee miljard dollar uit te betalen aan zo’n tienduizend eisers in de Yaz- en Yasminzaken.4 Dat betrof vrijwel alle claims vanwege galblaasschade en bloedstolsels in de aderen. Toch gaf Bayer nog steeds niet toe dat de pillen iets te maken hadden met beroertes en hartinfarcten – tot vlak voor de zitting van afgelopen zomer. Toen kondigde Bayer aan met 57 miljoen dollar nog eens twaalfhonderd extra gevallen te willen schikken.
Uiteindelijk heeft de FDA, de Amerikaanse gezondheidsautoriteit, de veiligheid van deze pillen uitgebreid onderzocht en verordend dat er krachtige waarschuwingsteksten op de verpakking moeten komen, net zoals op de verpakking van rookartikelen.
Miljardenindustrie
Toch blijft Bayer zijn controversiële anticonceptiepillen overal waar mogelijk verkopen. Het bedrijf heeft namelijk genoeg redenen om dat te doen. De pil is veruit het populairste anticonceptiemiddel ter wereld en wordt door ruim tweehonderd miljoen vrouwen geslikt. Op dit moment gebruikt in Nederland ruim een derde van alle vrouwen tussen de zestien en negenenveertig de pil.
De pil vormt het grootste en snelst groeiende deel van de wereldmarkt voor anticonceptiemiddelen. Naar schatting zal dat aandeel groeien van vijftien miljard euro in 2011 tot boven de eenentwintig miljard euro in 2018.
Die groei komt grotendeels doordat de pil steeds vaker wordt gepropageerd als behandeling van acne, een onregelmatige menstruatiecyclus, premenstrueel syndroom (PMS) en vrijwel elke andere klacht die mogelijk met hormonen samenhangt. Volgens het Amerikaanse Guttmacher Instituut voor seksuele en reproductieve gezondheid slikt 14 procent van de 10,7 miljoen Amerikaanse vrouwen en meisjes de pil alleen voor dit soort klachten, en niet voor anticonceptie.
Prijskaartje van vrijheid
Toch gebruiken de meeste vrouwen de pil nog steeds om hun zwangerschap uit te stellen tot het moment dat het past bij hun carrière en leefstijl. Die seksuele vrijheid heeft echter wel een prijskaartje, zoals bijvoorbeeld tijdens bezoeken aan de online vrouwenchatrooms over gezondheid te ontdekken valt.
Er blijken legio klachten te zijn over de bijwerkingen van de pil: gewichtstoename, angststoornissen, depressie, stemmingswisselingen, acne, griepachtige vermoeidheid, haaruitval, slechte doorbloeding, hypoglykemie (lage bloedsuikerspiegel) et cetera.
Hieronder volgen enkele aandoeningen die samenhangen met de pil, maar zelden worden genoemd, zelfs niet door de artsen die hem voorschrijven.
Borstkanker en andere kankersoorten
Het is algemeen bekend dat hormonen de groei en ontwikkeling van kanker beïnvloeden. Een groot, recent onderzoek bevestigt dat door te laten zien dat hormoontherapie rond de menopauze de kans op borstkanker kan verdriedubbelen.5
Vrouwen produceren van nature oestrogeen in hun eierstokken, bijnieren en vetcellen. ‘De oestrogeenspiegel schommelt gedurende de maand, maar de pil kan wel twintig tot vijftig keer meer oestrogeen bevatten dan de hoeveelheid die het lichaam zelf aanmaakt,’ vertelt Donna Gates, auteur van The Body Ecology Diet (Hay House, 2011). ‘Het slikken van zoveel onnatuurlijk oestrogeen maakt een vrouw oestrogeendominant, wat weer samenhangt met oestrogeengevoelige vormen van kanker. Met andere woorden, de ophoping van oestrogeen in het lichaam is gevaarlijk.’
In 2005 kwam het Internationaal Agentschap voor Onderzoek naar Kanker (IARC) met een publicatie waarin de pil werd ondergebracht bij de groep 1-carcinogenen – waartoe ook de kankerverwekkers tabak en asbest behoren. In recente onderzoeken was namelijk een verband gevonden, vooral met anticonceptiepillen die het progesteronachtige hormoon levonorgestrel bevatten.6
Dat betekende dat gezondheidsorganisaties die jarenlang elk verband met borstkanker stellig hadden ontkend, eindelijk moesten toegeven dat dit niet klopte. Er zijn echter ook onderzoeken die aantonen dat de pil de kans op baarmoeder- en eierstokkanker juist verkleint. Daarom beweren sommige voorstanders van de pil dat het risico op kanker over het geheel genomen hetzelfde is als voor niet-gebruiksters. Maar dat klopt niet, want alleen al borstkanker komt zes keer vaker voor dan baarmoeder- en eierstokkanker samen.
Bovendien krijgen vrouwen die de pil langer dan een jaar slikken, 2,5 keer zo vaak ‘triple-negatieve’ borstkanker, een vorm die vaker een dodelijke afloop heeft.7
Galblaasproblemen
Al sinds de jaren zeventig van de twintigste eeuw weten we dat de pil de kans op galblaasaandoeningen vergroot. In een recent onderzoek werd dit bij een grote groep pilgebruiksters retrospectief (achteraf) onderzocht. Het risico op galblaasaandoeningen was zelfs een klein beetje hoger voor de nieuwere pillen met desogestrel, drospirenon of norethisteron, vergeleken met oudere pillen waarin levonorgestrel zit.8
Maar wanneer miljoenen vrouwen een geneesmiddel slikken, kan zelfs een ‘klein’ effect voor heel veel gevallen zorgen. Dat blijkt wel uit de rechtszaken tegen Bayer. Bovendien wordt er in retrospectief onderzoek niet gekeken naar de daadwerkelijke effecten bij individuele vrouwen.
Onderzoek dat dit wel doet, laat zien dat de gal tijdens pilgebruik veel sterker verzadigd is met cholesterol dan tijdens een natuurlijke menstruatiecyclus.9 Dat is dus een effect waarvoor de pil duidelijk niet is bedoeld.
Geen zin in seks
Pilgebruiksters klagen vooral over gewichtstoename, haaruitval, afgevlakte emoties, prikkelbaarheid en depressie. Wat daar vaak nog bij komt, is minder zin in seks; een van de belangrijkste redenen van vrouwen om met de pil te stoppen. Dus net als je de vrijheid hebt om seks te hebben zonder ongewenst zwanger te worden, heb je er geen zin meer in.
Eigenlijk is het logisch dat de anticonceptiepil al die bijwerkingen heeft. Via synthetische hormonen die overal op inwerken, laat de pil het lichaam namelijk denken dat het zwanger is. ‘De hormonen die bijvoorbeeld in een combinatiepil met oestrogeen en een synthetisch progesteron zitten, verhogen de hoeveelheid thyroxine- en sekshormoonbindende globulines, TBG en SHBG. Daardoor daalt de hoeveelheid testosteron en schildklierhormoon in het bloed, en kun je niet alleen met libidoverlies te maken krijgen, maar ook de symptomen van een traag werkende schildklier, een depressie, obstipatie, overgewicht, niet helder kunnen denken en een droge huid en haren!’ zegt complementair arts en psychiater Kelly Brogan uit New York, schrijfster van A Mind of Your Own (Harper Collins, 2016).
Onderzoek dat in 2006 is gepubliceerd in The Journal of Sexual Medicine doet vermoeden dat de pil het libido niet alleen onderdrukt door de SHBG-spiegel viermaal te verhogen, maar dat nog steeds doet maanden nadat een vrouw met de pil is gestopt.10
Vage klachten
Brogan wijst ook op onderzoek waaruit blijkt dat de pil voor meer oxidatieve stress in het lichaam zorgt, waardoor schadelijke vrije radicalen ontstaan. Die kunnen onderdrukt worden door antioxidanten te slikken als vitamine E en C.11 Verder verlaagt de pil de hoeveelheid vitaminen, mineralen en antioxidanten in het lichaam. Dat geldt vooral voor het co-enzym Q10, een essentiële stof voor de mitochondriën: de energiecentrales van de cel en de drijvende kracht achter alle lichaamsprocessen.12 Ook sporenelementen als zink, selenium, fosfor en magnesium zijn bij pilgebruiksters verlaagd.13
Als Brogan patiënten ziet met allerlei vage klachten en verschijnselen van depressie of angst, is een van haar eerste vragen dan ook: ‘Bent u aan de pil?’ En als het antwoord ja is, luidt haar advies met de pil te stoppen omdat ‘synthetische hormonen en de medicatielast die deze met zich meebrengen’ wel het laatste is wat ze nodig hebben.
Beknotting van de geest?
De Amerikaanse Holly Grigg-Spall is een van de duizenden moderne vrouwen die zich begon af te vragen of haar emotionele vlakheid, verminderde libido, slechte afweer en andere klachten iets te maken konden hebben met de pil, die ze al tien jaar lang trouw slikte.
Toen ze dat uitzocht was ze verbijsterd. Er bleek een schat aan onderzoeken te bestaan over de risico’s van dit anticonceptiemiddel. En ze ontdekte ook dat de pil het vermogen verstoort om een partner te kiezen met wie de kans op gezond nageslacht het grootst is (zie kader) en dat zelfs het geheugen er slechter door kan worden. Zoals Grigg-Spall vertelt in haar boek, Sweetening the Pill: Or How We Got Hooked on Hormonal Birth Control (Zero Books, 2013), doet dat sterk denken aan een vorm van patriarchale ‘beknotting van de geest’.
Hervonden vrijheid
Net als Grigg-Spall protesteren veel jonge vrouwen tegenwoordig luidkeels tegen een leven van voortdurende hormonale beïnvloeding en afhankelijkheid. Een goed voorbeeld is de YouTuber beautifullybookish. Zij beschrijft de ‘vreselijke’ ervaringen die ze met verschillende anticonceptiepillen had – van het uitblijven van haar menstruatie tot wazig zien en extreme haaruitval – in de vijf jaar voordat ze uiteindelijk stopte.
Andere vrouwen geven online advies, bijvoorbeeld op www.goingoffthepill.org, de site van een anonieme 24-jarige vrouw uit Toronto. Toen zij met de pil stopte, merkte ze ‘een ongelooflijke verbetering, zowel lichamelijk als psychisch’. Er kwam tot haar grote vreugde ook een einde aan haar zware migraineaanvallen, die ze wekelijks had .
De Australische videoblogger van het YouTubekanaal Sarah’s Day stopte met de anticonceptiepil, die ze tegen acne slikte. Ze besloot de onderliggende oorzaken van haar hormonale disbalans aan te pakken, in plaats van deze met medicijnen te ‘verbergen’. Via een natuurgenezer ontdekte ze dat ze de hormoonstoornis polycysteusovariumsyndroom had, waarop ze haar voedingspatroon aanpaste om haar hormonen – en huid – weer in balans te brengen. Ze ging een vitamine B-complex slikken en verschillende kruidengeneesmiddelen, waaronder Vitex agnus-castus.
Agnus-castus, ook bekend als vitex, monnikspeper of kuisboom, is een struik in het Middellandse Zeegebied. De gedroogde bessen ervan worden al eeuwenlang gebruikt om hormonale verschijnselen te behandelen, zoals premenstrueel syndroom (PMS), buikpijn en overgangsklachten. De werkzaamheid is onlangs bevestigd door onderzoek.14
Tegenwoordig vallen veel vrouwen terug op oude methodes als het condoom en pessarium als een veiliger alternatief voor hormonale anticonceptie. Maar ze kijken ook naar natuurlijke methoden.
Natuurlijke anticonceptie
Omdat eicellen buiten de eierstokken heel kort in leven blijven, is een vrouw tijdens haar menstruatiecyclus gemiddeld maar zes tot achtenveertig uur vruchtbaar. De zaadcellen van een man leven langer, wat de vruchtbare periode verlengt tot maximaal zeven dagen per maand.
Bij natuurlijke anticonceptiemethodes, zoals de Fertility Awareness Method (FAM) en Natural Family Planning (NFP), leren vrouwen hoe ze aan veranderingen in hun lichaam kunnen merken dat er een eisprong plaatsvindt. Dat kan bijvoorbeeld door te kijken naar de structuur van het baarmoederhalsslijm, en naar de basale lichaamstemperatuur. Daarmee bepalen vrouwen wanneer ze het vruchtbaarst zijn en op welke dagen ze beter geen seks kunnen hebben, of een barrièremiddel zoals een condoom of pessarium moeten gebruiken om zwangerschap te voorkomen.
Net als hormonale anticonceptiemethoden beschermen deze natuurlijke methodes niet tegen seksueel overdraagbare ziektes. Partners kunnen die dus beter alleen gebruiken als ze een stabiele, monogame relatie hebben. Bij een juiste toepassing werken ze net zo goed als de meeste andere anticonceptiemethodes (99,6 procent).
Voor de FAM hebt u alleen een gevoelige koortsthermometer nodig die tot op 0,10 graden Celsius nauwkeurig is. Daarmee meet u, steeds op dezelfde tijd bij het ontwaken, de basale lichaamstemperatuur. Veranderingen in deze temperatuur geven aan wanneer de eisprong plaatsvindt. Hoe dat precies werkt is tegenwoordig te vinden op allerlei websites, apps en in boeken, zoals Taking Charge of your Fertility (Vermilion Publishing, 2003).
Deze FAM-methode is niet alleen goedkoop en zonder bijwerkingen, maar helpt vrouwen ook hun lichaam en vruchtbaarheid beter te begrijpen.
[Streamers (hoofdartikel)]
De nieuwere vormen blijken juist gevaarlijker dan hun voorgangers
Haar arts dacht dat ze te jong was voor een trombosebeen
Uit de autopsie bleek dat haar lichaam vol met bloedstolsels zat
Die seksuele vrijheid heeft echter een prijskaartje
De opeenhoping van oestrogeen in het lichaam is gevaarlijk
Wanneer miljoenen vrouwen een middel slikken, kan zelfs een ‘klein’ effect voor heel veel gevallen zorgen
De pil laat het lichaam namelijk denken dat het zwanger is
[Literatuur – hoofdartikel]
1 Analyse-rapport meldingen trombo-embolische bijwerkingen Diane-35 (17 mei 2013), www.lareb.nl
2 BMJ, 2011; 343: d6423
3 N Engl J Med, 2001; 345: 1787-93
4 injurylawyer-news.com/category/yaz-lawsuits/
5 Br J Cancer, 2016; 115: 607-15
6 Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 2010; 19: 2496-502
7 Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 2009; 18: 1157-66
8 CMAJ, 2011; 183: 899-904
9 N Engl J Med, 1976; 294: 189-92
10 J Sex Med, 2006; 3: 104-13
11 Contraception, 2012; 86: 62-6
12 Obstet Gynecol Int, 2010; 2010. pii: 925635
13 West Indian Med J, 2011; 60: 308-15
14 Planta Med, 2013; 79: 562-75; Pol Merkur Lekarski, 2015; 39: 43–6; Phytomedicine, 2003; 10: 348-57
[kadertekst]
Ontstoken darmen door de pil
Enkele grote onderzoeken hebben onlangs het verband bevestigd tussen de pil en de ziekte van Crohn, waarbij het afweersysteem van de patiënt het eigen maag-darmkanaal aanvalt.1 Pilgebruiksters die roken hebben nog meer kans op deze ziekte dan pilgebruiksters die niet roken. Ze hebben ook een grotere kans op colitis ulcerosa (ontstoken dikke darm).2 Er bestaan verschillende verklaringen voor het verband tussen pilgebruik en darmklachten. Zo zou de pil de wisselwerking kunnen verstoren tussen de darmbacteriën en de darmen. Maar er is ook goed nieuws: als vrouwen met de pil stoppen, wordt het risico op darmziektes weer kleiner. En soms kunnen die ziektes dan ook genezen.
[Literatuur – kadertekst: Ontstoken darmen door de pil]
1 Gut, 2013; 62: 1153–9; Am J Gastroenterol, 2008; 103: 2394-400
2 Curr Gastroenterol Rep, 2013; 15: 302
[kadertekst]
Microbioom ontwricht
Er zijn aanwijzingen dat de hormonen in de pil een ongunstige invloed hebben op ons microbioom: alle micro-organismen die in en op ons lichaam leven. Zo blijkt uit talloze onderzoeken dat de pil bepaalde Candida-soorten (gistachtige schimmels) in onze mondflora bevordert, wat meer kans geeft op gingivitis (ontstoken tandvlees) en parodontitis (ernstige vorm van tandvleesontsteking die ook het kaakbot aantast 1
Tandvleesproblemen komen ook geregeld voor bij patiënten met chronisch hartfalen,2 dementie, reumatoïde artritis3 en diabetes; er lijkt bij gingivitis dus meer te veranderen dan alleen de mondflora. Uit onderzoek blijkt dat zowel in het beginstadium als tijdens de genezing van gingivitis de expressie (activiteit) van zo’n negenduizend genen verandert – bijna een derde van het menselijke genoom.4 Dat zou kunnen verklaren waarom talloze vrouwen die aan de pil zijn, klachten hebben van acne tot vaginale schimmelinfecties en urineweginfecties.
‘We weten al langer dat darmcellen receptoren, (sensoren), hebben voor oestrogeen,’ vertelt microbioomdeskundige Donna Gates. ‘Een overmaat aan oestrogeen schept een gunstig klimaat voor de schimmels in de darmen en vagina. Die kunnen zich dan snel vermenigvuldigen en andere micro-organismen in deze twee inwendige ecosystemen verdringen.’
Zodra Candida in de meerderheid is, maakt hij ‘tentakels’ die zich in de darmwand graven. Dat kan leiden tot infecties en een lekkende darm. Als de schimmelcellen zich vermenigvuldigen en door de darmwand lekken, komen ze overal in het lichaam terecht.
De infectie wordt dan ‘systemisch’ genoemd, legt Gates uit. ‘Het is een vicieuze cirkel.’
Doordat een vrouw in dit geval geen robuust en divers inwendig ecosysteem meer heeft, raakt ook haar afweersysteem verzwakt. Dat maakt haar gevoeliger voor nieuwe infecties.
[Literatuur – kadertekst: Microbioom ontwricht]
1 J Contemp Dent Pract, 2010; 11: 033-40
2 Tex Heart Inst J, 2016; 43: 297-304
3 J Periodontol, 2001; 72: 779-87
4 www.sciencedaily.com/releases/2009/12/091207123115.htm
[kadertekst]
Pil en partnerkeuze
De anticonceptiepil blijkt invloed te hebben op de partnerkeuze van vrouwen. De pil vermindert haar natuurlijke, biochemisch gestuurde vermogen om uit de geur van een man op te maken of hij genetisch aan haar verwant is of niet. Een pilgebruikster vindt een man die genetisch dichter bij haar staat vaak lekkerder ruiken, maar daardoor loopt ze ook een grotere kans dan gemiddeld op miskramen en andere problemen met de voortplanting als ze met deze man in zee gaat.1 Uit een ander onderzoek kwam naar voren dat datende pilgebruiksters er meer op letten dat hun potentiële partner betrouwbaar en zorgzaam is, dan dat hij seksueel aantrekkelijk voor haar is. Niet- pilgebruiksters vallen in de vruchtbare fase van hun menstruatiecyclus juist eerder op dominante, mannelijke mannen, die een krachtiger kaaklijn hebben dan de gemiddelde man.2 Pilgebruiksters zijn in het algemeen meer tevreden over hun relatie en ze blijven gemiddeld twee langer bij hun partner, maar ze zijn wel minder tevreden over hun seksleven. De pil heeft dus zowel een positieve als negatieve invloed op de partnerkeuze.3
[Literatuur – kadertekst: Pil en partnerkeuze]
1 Proc Biol Sci, 2008; 275: 2715-22
2 Psychoneuroendocrinology, 2013; 38: 1777-85
3 Psychol Sci, 2014; 25: 1497-503
[kadertekst]
Spiraaltje versus pil
Is intra-uteriene anticonceptie, oftewel het spiraaltje, een alternatief voor de pil? Het spiraaltje is afhankelijk van het type een min of meer T-vormig voorwerp, dat wordt ingebracht in de baarmoeder.
Door koper af te geven voorkomt het dat zaad- en eicellen in de baarmoeder kunnen overleven. Maar er zijn ook spiraaltjes die synthetische hormonen afgeven, zoals in de pil. Die hebben dus ook dezelfde gezondheidsrisico’s.
Zo is Erin Brockovich, een beroemde Amerikaanse activiste, momenteel bezig met een onderzoek naar de bijwerkingen van de Mirenaspiraal, waarin het progesteron levonorgestrel zit. Er zijn al verschillende collectieve rechtszaken opgestart met claims vanwege de gevaren van dit spiraaltje.
Een koperspiraaltje is het eerste alternatief voor vrouwen die een verhoogde kans hebben op een bloedprop in een beenader (trombosebeen) en cardiovasculaire aandoeningen, zoals een hartinfarct of beroerte. Het heeft namelijk niet de aan hormonen verbonden risico’s van een hormoonspiraaltje.
Koper is in zeer kleine hoeveelheden noodzakelijk voor allerlei belangrijke lichaamsfuncties, waaronder botgroei en hormoonafscheiding. Een teveel aan – vooral anorganisch – koper is echter in verband gebracht met oxidatieve stress, hersenschade en degeneratieve hersen- en zenuwaandoeningen.
Sporen van koper in het drinkwater (in hoeveelheden die minstens 90 procent onder de Amerikaanse en Nederlandse drinkwaternormen liggen) kunnen de kans op de ziekte van Alzheimer verhogen, bleek uit onderzoek.1 Het koper stimuleert de aanmaak van bepaalde eiwitten in de hersenen en veroorzaakt eiwitophopingen. Het afvalverwerkingssysteem van de hersenen kan die niet opruimen. Ook bij andere degeneratieve hersenaandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson en vasculaire dementie, zijn aanwijzingen gevonden voor verhoogde hoeveelheden koper.2
Vrouwen met een koperspiraaltje hebben aanzienlijk meer koper dan gemiddeld in hun bloed en vertonen ook meer tekenen van oxidatieve stress. Onderzoekers adviseren nu om een koperspiraaltje niet langer dan twee jaar te gebruiken om weefselschade te voorkomen.3
Daarnaast hebben vrouwen met een spiraaltje driemaal zoveel kans op vaginale Candida-infecties, zware menstruaties, veranderingen van het baarmoederslijmvlies en baarmoederhalsontsteking. Andere risico’s zijn:

• geperforeerde baarmoederwand of baarmoederhals (0,6-16 gevallen per 1000 spiraaltjes);
• zwangerschap met het spiraaltje nog aanwezig;
• buitenbaarmoederlijke zwangerschap;
• ingroei van het spiraaltje in de baarmoederwand;
• ontstekingen van de baarmoederhals, baarmoederwand en/of eileiders.4
[Literatuur – kadertekst: Spiraaltje versus pil]
1 Proc Natl Acad Sci U S A, 2013; 110: 14771-6
2 Brain Res, 2010; 1319: 118-30
3 Toxicol Lett, 2010; 192: 373-8
4 Curr Top Pathol, 1994; 86: 307-30; Prescrire Int, 2009; 18: 125-30

 

 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Celeste McGovern

Depressief door antidepressiva

Citrusschillen

Genetische manipulatie; Synthetisch voedsel weet wat je eet

Vruchtbaarheid verbeteren

Weer helder zien

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Celeste McGovern avatar

Over de auteur

Celeste McGovern rapporteert al meer dan twee decennia over een breed scala aan kwesties op het gebied van wetenschap, geneeskunde, buitenlandse hulp en cultuur. Haar bekroonde onderzoeksjournalistiek is gepubliceerd in de nieuwsmagazines The Report in Canada, Reader's Digest, The Calgary Herald, Citizen Magazine, The National Catholic Register, What Doctor's Don't Tell You en natuurlijk Medisch Dossier
Lees meer artikelen van Celeste McGovern