Mijn dochter van veertien heeft een rechtervoet die ten opzichte van haar enkel ongeveer dertig graden naar buiten draait. Dit is ongeveer vier jaar geleden begonnen, hoewel ze vanaf de geboorte slechts een milde vorm van talipes (klompvoet) heeft. Indertijd leek dat weer goed te komen nadat ik haar een tijdje gemasseerd had. De dokter zegt dat een operatie de enige remedie is. Zijn er nog andere mogelijkheden die ik zou kunnen proberen? – L.S., York Op elke duizend kinderen is er ongeveer één die geboren wordt met een klompvoet of talipes, en het gaat daarbij om twee keer zoveel jongens als meisjes. Het is een misvorming van de voet die veroorzaakt wordt hetzij door de ligging van de foetus in de baarmoeder (dan wordt het positionele talipes genoemd) hetzij door complexere genetische factoren (dan noemen artsen het structureel). Er zijn twee soorten talipes: Talipes equinovarus (dit type wordt ook wel klompvoet genoemd), waarbij de hiel naar binnen is gedraaid en de hele voet naar beneden is gebogen, en Talipes calcaneovalgus, waarbij de voet naar buiten en naar boven is gedraaid. In beide gevallen is de aandoening vrij gemakkelijk te ontdekken, zelfs met een echo. Ongeacht de oorzaak of het