Krachtpatsers tegen kanker

De bekende voedingsexpert en publicist Ocean Robbins over de drie belangrijkste voedings-middelen tegen borstkanker en andere ziekten.

In 2008 probeerden onderzoekers van het MD Anderson Kankercentrum van de Universiteit van Texas te achterhalen wat de oorzaak kan zijn van de wereldwijde kankerepidemie. Ze analyseerden de resultaten van eerder uitgevoerde studies en publiceerden vervolgens hun eigen overzichtsrapport in Pharmaceutical Research.1
Ze concludeerden dat slechts 5-10 procent van alle soorten kanker het gevolg is van een genetisch defect. De andere 90-95 procent wordt veroorzaakt door een combinatie van voeding, leefstijl en omgevingsfactoren.
Het zal u niet verbazen dat ze ontdekten dat 25-30 procent van alle sterfgevallen door kanker het gevolg is van tabaksgebruik. Maar de onderzoekers ontdekten een andere factor die een nog grotere rol speelde dan roken: voeding. Ze meldden dat voeding maar liefst 30-35 procent van alle kankergevallen ter wereld veroorzaakt, die verantwoordelijk zijn voor in totaal meer dan 2 miljoen sterfgevallen per jaar.
Welke voeding adviseerden deze wetenschappers op basis van hun analyse van alle beschikbare gegevens? ‘Meer groenten en fruit […] en zo min mogelijk vlees.’
Moeder Natuur geeft ons een enorme apotheek aan voedingsmiddelen, kruiden en specerijen die verbazingwekkend effectief zijn in het bevorderen van onze gezondheid. En de enige bijwerkingen van dit ‘smullen uit de provisiekast van de natuur’ blijken goedaardig te zijn.
Intussen meldt ook het Amerikaanse Instituut voor Kankeronderzoek dat tot 70 procent van alle kankers kan worden voorkomen door veranderingen in leefstijl.2 Hun belangrijkste voedingsadvies: ‘Kies een hoofdzakelijk plantaardig dieet dat rijk is aan verschillende groenten, fruitsoorten en peulvruchten, en dat zo min mogelijk bewerkt, zetmeelrijk stapelvoedsel bevat.’
Hier volgen een paar voedings-middelen die de lijst aanvoeren in de strijd tegen kanker.

Paddenstoelen

De oude Egyptenaren geloofden al dat je langer leefde als je paddenstoelen at. Moderne wetenschappers ontdekken nu net zoiets, namelijk dat paddenstoelen bepaalde wonderlijke medicinale eigenschappen hebben.
In 2004 voerden onderzoekers van de Universiteit van West-Australië in Perth een studie uit onder 2000 Chinese vrouwen, van wie ongeveer de helft borstkanker had.3 Ze keken naar de voedingsgewoonten van de vrouwen en hielden rekening met andere factoren die bijdragen aan kanker, zoals overgewicht, gebrek aan lichaamsbeweging en roken, en ze kwamen tot een opzienbarende conclusie.
Vrouwen die minstens 10 gram verse paddenstoelen per dag aten (dat is niet eens 1 champignon van gemiddelde grootte) kregen 64 procent minder vaak borstkanker.
Het beschermende effect van gedroogde paddenstoelen was iets kleiner: het risico daalde met ongeveer de helft. En wat nog meer indruk maakte, was dat vrouwen die zowel paddenstoelen aten als regelmatig groene thee dronken, maar liefst 89 procent minder kans op borstkanker hadden.
Hoe komt het dat paddenstoelen zo’n invloed hebben? Dat ze beschermen tegen borstkanker en andere hormoongerelateerde kankers, komt waarschijnlijk doordat ze het enzym aromotase remmen. Dat enzym is cruciaal voor de productie van oestrogeen.4
Paddenstoelen bevatten ook gespecialiseerde eiwitten, lectines, die kankercellen herkennen en die voorkomen dat deze cellen groeien en zich delen. Lectines (een groep eiwitten die aan koolhydraten binden) hebben in sommige kringen een slechte naam. Maar bepaalde soorten, zoals die in paddenstoelen, kunnen heilzaam zijn.
Welke paddenstoelen helpen het best? Er zijn duizenden soorten en we komen steeds meer te weten over hun eigenschappen, maar die kennis staat nog in de kinderschoenen.5
Alle eetbare paddenstoelen die we kennen, zoals de gewone witte, de kastanjechampignon, de shiitake, de oesterzwam, de portobello, de maitake of eikhaas, de coriolus versicolor en de reishi of lakzwam, bevatten bio-actieve stoffen met een krachtige kankerwerende werking. Deze zogenaamde fytochemicaliën in paddenstoelen hebben kankerbestrijdende effecten die veelbelovend zijn tegen maag-, dikkedarm-, borst- en prostaatkanker.6
Maar let op: het is belangrijk dat u de paddenstoelen niet rauw eet. Paddenstoelen bevatten namelijk agaritine, een natuurlijke gifstof die kankerverwekkend is. Maar agaritine wordt afgebroken door paddenstoelen te verhitten. Dus als u ze bakt, hoeft u zich geen zorgen te maken.
Bij bakken of roosteren kunnen paddenstoelen kunnen karameliseren, wat de fantastische umami smaak en heerlijke textuur naar voren haalt. Paddenstoelen zijn smakelijk als u ze samen met groenten bakt, over een salade of pizza strooit, door de soep doet, gegrild als burger eet, of als u ze samen met gember en knoflook door de sobanoedels roert. (Maar, eet nooit wilde paddenstoelen, behalve als u er helemaal zeker van bent dat ze eetbaar zijn en niet giftig.)

Kruisbloemige groenten

Kruisbloemige groenten hebben bloemen met vier kroonbladeren die in de vorm staan van een kruis. Wittekool is misschien wel de bekendste; andere kruisbloemige groenten zijn bijvoorbeeld broccoli, spruitjes, rucola, bloemkool, boerenkool, Chinese kool, koolrabi en paksoi.
Als u voeding wilt nemen die u tegen kanker beschermt, zijn kruisbloemigen misschien wel de sterkste superhelden ter wereld.
Onderzoekers hebben ontdekt dat stoffen in deze groenten u beschermen tegen vrije radicalen die het DNA in uw cellen kunnen beschadigen.7 Kruisbloemige groenten helpen bovendien om kankerverwekkende chemicaliën uit te scheiden, en uit studies bleek een verband tussen een hogere inname van kruisbloemige groenten en een daling in het aantal gevallen van borst-, long-, dikkedarm- en prostaatkanker.8
Waarom werken deze groenten zo goed? Een verklaring kan zijn dat ze glucosinolaten bevatten en een enzym dat myrosinase heet. Als we kruisbloemige groenten hakken, snijden of kauwen, maken we de cellen van de plant kapot, waardoor de myrosinase in contact komt met de glucosinolaten.
Dat is het begin van een chemische
reactie waardoor isothiocyanaten ontstaan. In studies bleek dat isothio-cyanaten zorgen voor de ontgifting en afvoer van kankerverwekkende stoffen, en dat ze de apoptose stimuleren, een proces waarbij (kanker)cellen zichzelf doden.
Kruisbloemige groenten zijn ook goed voor uw cellen. Ze leveren vitamine C, een antioxidant dat de cellen beschermt en het immuunsysteem ondersteunt. En de meeste kruisbloemige groenten zijn een goede bron van mangaan, foliumzuur, kalium, voedingsvezels en carotenoïden zoals bètacaroteen, dat de communicatie tussen cellen verbetert en het aantal abnormale cellen vermindert.
U kunt kruisbloemige groenten rauw en geraspt eten (probeer eens koolsla), er een wrap mee vullen, ze stomen, roerbakken, smoren of in de oven roosteren. Broccoli zorgt voor een prachtige smaragdgroene kleur als u die pureert en aan een goed gevulde soep toevoegt. Gebakken koolbladeren zijn heerlijk als u ze samen met gekarameliseerde uien door de pasta mengt.
Bloemkool is verrukkelijk in een romige Indiase curryschotel, die u serveert met hete quinoa of geurige basmatirijst. Boerenkool is een prima toevoeging in een pan stevige Italiaanse minestrone. De mogelijkheden zijn eindeloos… en lekker!

Bleekselderij

Bleekselderij bestaat vooral uit water en wordt zelden beschouwd als een groente die veel voedingswaarde heeft. Maar al in de negende eeuw wisten mensen dat deze knapperige groente gezonde eigenschappen heeft. Destijds werd ze gebruikt als medicijn.9
Uit Chinese studies blijkt dat mensen die 2-3 keer per week twee stengels bleekselderij eten, maar liefst 60 procent minder kans op longkanker hebben.10 Uit andere onderzoeken blijkt ook dat bleekselderij mogelijk helpt de kwaadaardige cellen van longkanker en daarnaast van eierstok-, alvleesklier-, prostaat-, borst- en leverkanker te vernietigen.11
Wat maakt selderij tot zo’n sterk kankerbestrijdend voedingsmiddel? De stevige groene stengels bevatten twee antikankerstoffen: apigenine en luteoline, allebei bioactieve flavonoïden die werken als een antioxidant en de vrije radicalen in ons lichaam neutraliseren.
Apigenine werkt omdat het bij veel soorten kankercellen de apoptose (zelfdoding van de cel) stimuleert.12 In een reageerbuisonderzoek uit 2013 bleek de stof 86 procent van de longkankercellen te vernietigen.13 Apigenine is ook een krachtige ontstekingsremmer, die zich kan meten met ontstekingsremmende medicijnen.14
Bij luteoline is het waarschijnlijk zo dat deze stof de groei van kankercellen blokkeert. In een studie gepubliceerd in BMC Gastroenterology ontdekten de onderzoekers dat luteoline de signaaloverdracht blokkeert die nodig is voor de groei van dikkedarmkankercellen.15
In een laboratoriumonderzoek kregen muizen een sterk mutagene (kankerverwekkende) stof, om een fibrosarcoom (een vorm van botkanker) op te wekken.16 Toen die muizen luteoline in hun voeding kregen, zagen de onderzoekers een daling van bijna 50 procent in de hoeveelheid tumoren, en daarnaast een tragere tumorgroei.
Bleekselderij is van nature rijk aan de vitaminen A, C en K, aan foliumzuur, kalium en meer. De groente blijkt verder het zenuwstelsel te kalmeren, de spijsvertering te bevorderen, ontsteking te verminderen en de bloeddruk te verlagen.17 Omdat bleekselderij rijk is aan vezels, kan ze obstipatie voorkomen.
Gehakte bleekselderij is een sappig, knapperig ingrediënt voor allerlei salades, en u kunt het meekoken in soepen, stoofpotten en eenpansgerechten. Het is ook een heerlijke aanvulling in groene sappen en smoothies, of lekker met een klodder hummus of een andere smakelijke dipsaus.
Voor een tijdloze traktatie maakt u een stengel schoon, u verwijdert eventuele harde nerven en besmeert de holle kant met pindakaas. Met een paar rozijnen erop creëert u een leuke kindertraktatie, genaamd ‘mieren op een stokje’.

Bronnen
1. Pharm Res, 2008; 25: 2097-2116
2. Food, nutrition, and the prevention of cancer: a global perspective, 1997
3. Int J Cancer, 2009; 124: 1404–8
4. www.drfuhrman.com, ‘Mighty mushrooms: boost immune function and guard against cancer’, 31 mei 2017
5. 3 Biotech, 2012; 2: 1-15
6. www.drfuhrman.com, ‘Mighty mushrooms’
7. www.everydayhealth.com, ‘The anti-cancer diet: foods that prevent cancer’
8. Linus Pauling Institute, Cruciferous vegetables, april 2017
9. Texas AgriLife Extension Service, ‘Celery first used as a medicine’
10. www.food.ndtv.com, ‘7 incredible benefits of celery in fighting the risk of cancer’, 23 januari 2017
11. www.naturalsociety.com, ‘Compound in celery found to destroy 86% of lung cancer cells’, 28 september 2014
12. J Clin Biochem Nutr, 2009; 44: 260-65
13. Nan Fang Yi Ke Da Xue Xue Bao, 2013; 33: 1137-40
14. Arch Pharm Res, 2007; 30: 1318-27
15. BMC Gastroenterol, 2012; 12: 9
16. Cancer Lett, 1994; 87: 107-13
17. www.care2.com, ‘11 super health benefits in just one celery stalk’; www.doctormurray.com, ‘Celery and celery seed are powerful, proven healers’

Afkomstig uit: 31-day Food revolution door Ocean Robbins (Hay House, 2018)

Gefrituurde kip tegen kanker?

In 2010 werd ‘Buckets for the Cure’ gelanceerd: een gezamenlijke campagne van de grootste liefdadigheidsorganisatie tegen borstkanker ter wereld, genaamd Susan G. Komen for the Cure (Komen), en KFC om geld in te zamelen voor de strijd tegen borstkanker.
KFC ging grootscheeps reclame maken met de boodschap dat het bedrijf voor elke roze emmer kip die het verkocht, 50 cent aan Komen doneerde.1
De liefdadigheids-organisatie verklaarde op haar beurt op haar website dat ‘KFC en Susan G. Komen for the Cure de handen ineenslaan […] om voorlichting te geven via een grote nationale campagne die met de bijna 5000 KFC-restaurants duizenden gemeenschappen zal bereiken’.2
Raad eens hoe vaak deze ‘voorlichting’ informatie gaf over het cruciale belang van gezonde voeding om niet te zwaar te worden en kanker te voorkomen?
Raad eens hoe vaak de voorlichting naar de vele studies verwees die, volgens de website van het Amerikaanse nationale kankerinstituut, ‘hebben aangetoond dat een verhoogd risico op dikkedarmkanker, alvleesklierkanker en borstkanker verband houdt met een hoge consumptie van goed doorbakken, gebraden of gebarbecued vlees’?3
Precies: nul keer.

Literatuur
1. Kinsman, “Activists Call Foul on KFC Bucket Campaign,” CNN, April 28, 2010
2. Robbins, “Greed, Cancer and Pink KFC Buckets,” Huffington Post, May 17, 2010
3. National Cancer Institute, Chemicals in Meat Cooked at High Temperatures and Cancer Risk, July 11, 2017

Tover uw maaltijden om in een antikankerdieet

Optie 1: Zet gebakken paddenstoelen op het menu! Bedenk een recept waar ze in voorkomen.
Optie 2: Bedenk een smakelijke manier om kruisbloemige groenten (kool, broccoli, spruitjes, bloemkool, boerenkool) te bereiden. Misschien kan een van de volgende ideeën u inspireren:
1) Roerbakgerecht: Snijd de kruis-bloemige groente in kleine stukjes en roerbak die samen met allerlei andere lekkere groenten, uien en knoflook in olijfolie. Voeg ketjap toe en andere kruiden naar smaak, en serveer met quinoa, rijst of een ander volkorengraan.
2) Salade: Snijd de groenten in dunne reepjes en meng met avocado, versgeperst citroensap of appelazijn, zout en edelgist. Strooi er tot slot geroosterde pompoen- of zonnebloempitten over.
3) Buddha bowl: Bak of gril de groente, doe in een kom en vul aan met quinoa, gehakte walnoten, gehakte donkergroene bladgroenten, gebakken tofoe en een klodder tahin (sesampasta).
Optie 3: Ga de drievoudig gezonde uitdaging aan. Maak een maaltijd waarin deze antikankerkrachtpatsers alle drie voorkomen.

Frittata met oesterzwammen

Recept van kok Jason Wyrick, thevegantaste.com, van Power foods for the brain door Neal Barnard (Grand Central Life & Style, 2014)
De frittata is een ‘omelet’ in Italiaanse stijl, die u in een gezond jasje kunt steken door tofoe te gebruiken en ingrediënten toe te voegen die bol staan van de gezonde voedingsstoffen, zoals spinazie en oesterzwammen.

Voorbereidingstijd: 20 minuten
Bereidingstijd: 25 minuten
2-4 porties

Ingrediënten:
340 gram extra stevige tofoe
½ tl gemalen kurkuma
½ tl zeezout of zwart zout, verdeeld in 2 porties
2 kleine rode aardappelen, schoongeboend en in blokjes gesneden
½ tl olijfolie
2 teentjes knoflook, gehakt
100 gram babyspinazie, gewassen en fijngesneden
6 bosuitjes, fijngesneden
olie om in te vetten
75 gram gesneden oesterzwammen
gehakte peterselie voor de garnering

Bereiding:
1 Verwarm de oven voor op 190°C.
2 Doe de tofoe in een blender en voeg de kurkuma en de helft van het zout (¼ tl) toe. Mix tot u een gladde en romige massa hebt; stop zo nodig tussendoor om de randen schoon te schrapen. Doe dit mengsel in een schaal.
3 Hussel de aardappelen met de olie en bestrooi met een klein beetje zout. Rooster de aardappelen gedurende 10 minuten in de oven. Haal ze eruit en zet ze apart.
4 Terwijl de aardappelen in de oven zitten, vet u een koekenpan in met olie en bakt u de knoflook, spinazie en bosuitjes totdat de spinazie geslonken is. Dat duurt ongeveer 3 minuten.
5 Meng in een grote schaal de tofoe, aardappelen en het spinaziemengsel. Vet een ovenschaal (15 x 15 cm) of gietijzeren pan in en doe het tofoemengsel hierin. Dek af met aluminiumfolie of bakpapier en bak de frittata 25 minuten.
6 Een paar minuten voor de frittata klaar is, mengt u de oesterzwammen met het overgebleven zout. Vet een hapjespan in met bakspray en verhit op hoog vuur. Bak de oesterzwammen al omscheppend tot ze bruin worden en nog enigszins stevig zijn, ongeveer 5-6 minuten.
7 Haal de frittata uit de oven en strooi de oesterzwammen en gehakte peterselie erover voordat u hem opdient.

Heerlijke couscous van roergebakken bloemkool met citroen

Uit: Het glutengevaar: de sluipmoordenaars van je brein: de onthutsende waarheid over granen, koolhydraten en suiker, door David Perlmutter en Kristin Loberg (Sijthoof, 2013)
Aan de kant, boerenkool! Bloemkool staat nu in de schijnwerpers als de nummer 1-groente! Het is een kruisbloemige groente die supergezond is. Bovendien heeft bloemkool als hij heel fijn gehakt is een textuur die op die van rijst lijkt. Daardoor is het in roerbakgerechten een geweldige vervanger van granen. Gebruik dit recept als bijgerecht of maak er een stevige maaltijd van met bonen, noten en groenten.

Voorbereidingstijd: 10 minuten
Bereidingstijd: 10 minuten
4 porties

Ingrediënten:
1 bloemkool
1 el olijfolie
1 ui, fijngesneden
1 teentje knoflook, gehakt
1 el verse kruiden naar keuze, fijngesneden
1 el citroensap
zout en peper naar smaak

Bereiding:
1 Snijd de bloemkool in kleine stukjes (5-7 cm) en doe ze in de keuken-machine.
2 Druk op pulse totdat de bloemkool op grote rijstkorrels lijkt. Pas op, want de bloemkool mag geen puree worden.
3 Als u geen keukenmachine hebt, rasp de bloemkool dan met een grove rasp of hak hem fijn met een scherp mes.
(Optioneel: doe de bloemkoolrijst in een schone theedoek en duw het vocht eruit. Dan is de bloemkool minder papperig als u hem roerbakt.)
4 Verhit de olijfolie in een grote hapjespan of wok. Bak de ui en knoflook onder voortdurend omscheppen, totdat ze net zacht worden, ongeveer 3 minuten. Voeg de rauwe bloemkoolrijst toe en breng op smaak met zout en peper. Bak de bloemkool onder voortdurend omscheppen tot hij begint te verkleuren: ongeveer 5 minuten.
5 Haal de pan van de kookplaat of pit en meng met de verse kruiden en het citroensap. Proef en voeg eventueel nog extra kruiden toe.
Let op: veel mensen gooien de stam van de bloemkool weg en gebruiken alleen de roosjes om couscous te maken, maar dat is echt nergens voor nodig. De stam smaakt weliswaar wat sterker dan de roosjes, maar hij zorgt voor minstens 1 extra portie.

Champignon-gerstsoep

Door Jessica Meyers Altman, gardenfreshfoodie.com
Hebt u zin in iets hartigs? Neem dan een kom van deze goedgevulde soep.

Voorbereidingstijd: 25 minuten
Bereidingstijd: 2 uur
6-8 porties

Ingrediënten:
1 grote gele ui, gehakt
2 wortels in plakjes
3 stengels bleekselderij in plakjes
350 gram champignons in plakjes
2-3 teentjes knoflook, gehakt (ongeveer 1 el)
175 gram droge gerst
1½ el gedroogde dille (of 5 gram verse)
1½ tl gedroogde tijm (of 1 el verse)
1½-2 tl zout (optioneel)
½ tl zwarte peper
2 kleine laurierbladeren (of 1 groot blad)
1,5-2 liter groentebouillon of water
250 gram gesneden witte kool
sap van 1 citroen (ongeveer 2 el; naar smaak wat meer of minder)
5 gram gehakte verse peterselie, of meer voor de eventuele garnering
andere groenten, zoals spinazie of boerenkool, maximaal 250 gram

Bereiding:
1 Zet een grote pan op hoog vuur. Fruit de stukjes ui met een beetje water om te voorkomen dat ze aan de bodem kleven en bak ze tot ze glazig zijn. Voeg de wortel, bleekselderij en champignons toe, en bak ongeveer 3 minuten mee, tot ze zacht beginnen te worden.
2 Voeg gerst, dille, tijm, zout, peper, laurierblad en de bouillon of het water toe. Breng aan de kook en laat 30 minuten op lage temperatuur pruttelen.
3 Voeg de kool toe en laat de soep zachtjes koken tot de gerst gaar is; dat kan nog eens 60 minuten duren.
4 Roer het citroensap, de peterselie en groenten erdoor vlak voordat u de soep opdient. Breng op smaak met extra citroensap of peper en zout.

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Medisch Dossier

Eten als medicijn

Groeien met psychosynthese

Kruiden en voedingsstoffen

Spoorelementen; belangrijk in kleine hoeveelheden

Recepten voor een gezond hart

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Medisch Dossier avatar

Over de auteur

Lees meer artikelen van Medisch Dossier