Rubriek: Alternatieven
Vitamine D tegen eczeem

Rahul Sharma had als kind zo’n last van eczeem dat hij soms wekenlang in het ziekenhuis lag. ‘De artsen snapten niet hoe mijn huid zo kon ontvellen,’ vertelt hij. ‘Ze moesten me van top tot teen in het verband wikkelen.’

Door: Joanna Evans

De gebruikelijke behandelingen, zoals crèmes, zalfjes en tabletten, hielpen nauwelijks tegen zijn pijnlijke, jeukende huid. Ook als tiener en later als volwassene bleef Rahul Sharma (38) uit Surrey last houden van eczeem (ook ‘atopische dermatitis’ of ‘constitutioneel eczeem’ genoemd). Met de astma die hij ook had vormde dat een combinatie die hem het leven behoorlijk zuur maakte.
‘Er leek een verband te zijn tussen de twee aandoeningen,’ zegt Rahul. ‘Als de ene de kop opstak, volgde de andere niet veel later.’
Daarbovenop kreeg hij last van depressies. En ook daarbij werkten de voorgeschreven medicijnen niet.
Gefrustreerd omdat hij zich voortdurend niet lekker voelde, zocht hij zijn heil bij alternatieve behandelingen. Al had hij daar in het begin ook weinig geluk mee. ‘Ik probeerde acupunctuur, kruiden en homeopathie,’ somt hij op. ‘Dat hielp wel iets, maar niet veel.’
Maar toen kwam hij in contact met een complementair therapeut die zijn leven compleet veranderde. ‘Ze adviseerde me om mijn bloed te laten testen op het gehalte vitamine D. Daar had nooit eerder iemand aan gedacht.’

Vitamine D-tekort bij Aziatische Britten
Na een bezoek aan de huisarts bleek Rahul een ernstig vitamine D-tekort te hebben. Hij kreeg meteen supplementen van deze essentiële vitamine voorgeschreven.
‘Het bleek een veelvoorkomend probleem te zijn bij Britse Aziaten zoals ik,’ legt Rahul uit. ‘Ongeveer 90 procent van de Aziaten in Engeland heeft er last van.’
Maar nadat hij de supplementen vier maanden had geslikt, was zijn vitamine D-gehalte nog steeds ongezond laag. Daarom besloot hij de dosering te verhogen.
‘Ik nam vanaf dat moment twee tot drie keer de hoeveelheid die mijn huisarts had voorgeschreven,’ vertelt hij. ‘En toen begon ik verschil te merken.’
Na zes maanden ging zijn gezondheid drastisch vooruit. ‘Ik voelde me echt stukken beter. Ik was niet meer depressief en mijn huid begon er beter uit te zien.’
Uit bloedonderzoek bleek dat zijn gehalte vitamine D een normaal niveau had bereikt. Hij ging door met de supplementen (zij het in een lagere dosering) en bleef verbeteringen zien.

Op zoek naar andere boosdoeners
Aangemoedigd door het effect van vitamine D ging Rahul op zoek naar omgevingsfactoren die mogelijk invloed hadden op zijn klachten, zoals het soort wasmiddel dat hij gebruikte.
Hoewel een ander wasmiddel volgens zijn huisarts helemaal niets zou uitmaken voor zijn gezondheid, probeerde hij het toch uit. En al na een paar weken was zowel zijn eczeem als astma minder geworden.
‘Ik gebruikte altijd de bekende A-merken als Ariel en Robijn, maar die zitten vol met stoffen waarvan bekend is dat ze irriterend zijn, zoals kunstmatige geurstoffen. Overstappen op een natuurlijker, hypoallergeen middel maakte echt verschil.’
Vooral de enorme jeuk die hem ’s nachts altijd wakker hield, werd een stuk minder. ‘Eindelijk kon ik ’s nachts weer goed doorslapen,’ vertelt hij.
Hij stapte ook meteen over op hypoallergene schoonmaakproducten en toiletartikelen. ‘Die zijn niet te koop in de supermarkt; je moet ze online bestellen of bij een gezondheidswinkel kopen, maar dat is het zeker waard.’
Een andere belangrijke verandering die Rahul in zijn leven aanbracht, was dat hij tarwe en gluten van zijn menu schrapte. ‘Uit allergietesten die ik in het verleden heb laten doen, is nooit naar voren gekomen dat ik allergisch ben voor bepaalde voedingsmiddelen,’ vertelt hij. ‘Toch zag ik een duidelijk verband. Ik had veel minder klachten nadat ik stopte met het eten van tarwe en gluten.’
Rahul stopte ook met geraffineerde suikers en alcohol, wat naar eigen zeggen een positief effect had op zijn astma.
In plaats daarvan ging hij veel verse, onbewerkte en veelal biologische voedingsmiddelen eten, zoals groenten, fruit, graan, rijst en vlees.
Daarnaast probeerde hij meeroken zo veel mogelijk te vermijden, wat ook hielp tegen zijn astma. ‘Ik was ontzettend blij met het rookverbod in openbare ruimten,’ zegt hij. ‘Maar ik moet nog steeds goed opletten. En ik probeer zo veel mogelijk de natuur in te gaan voor frisse lucht.’

Onder controle
Rahul is ervan overtuigd dat alle veranderingen in zijn leefstijl samen een gunstig effect hebben gehad op zijn gezondheid en hem hebben gebracht waar hij nu is: ‘Voor 90 procent beter’.
Hij slikt nog altijd vitamine D-supplementen en hij let goed op zijn eten en leefstijl. Daarin gaat hij zelfs zo ver dat hij zijn eigen beddengoed en handdoeken meeneemt als hij op reis gaat. Want zolang hij zich aan zijn eigen regels houdt, heeft hij geen last van eczeem en astma.
‘Meer mensen zouden dit soort dingen moeten weten,’ vindt Rahul. ‘Het kan echt een wereld van verschil maken.’

[Kader]
Hoeveel vitamine D hebben we nodig?
Ons lichaam maakt het grootste deel van de benodigde vitamine D zelf aan. Dat gebeurt in de huid onder invloed van zonlicht. Maar er zijn verschillende factoren die dat proces beïnvloeden. Bijvoorbeeld onze huidskleur (een donkere huid maakt minder vitamine D aan), de mate waarin we onszelf beschermen tegen de zon met kleding en zonnebrandcrème, en hoeveel we onze huid aan de zon blootstellen wanneer die hoog aan de hemel staat (het moment van de dag dat de benodigde uv B-stralen het sterkst zijn).
Dat betekent dat velen van ons mogelijk niet genoeg vitamine D aanmaken. Toch zijn de gezondheidsinstanties wereldwijd tamelijk voorzichtig met hun aanbevelingen. Rob Verkerk, uitvoerend en wetenschappelijk directeur van de Internationale Alliantie voor Natuurlijke Gezondheid (ANH-Intl), stelt dat ‘als we de aanbevelingen van de Amerikaanse, Australische, Britse of een andere overheid volgen, we volgens erkende vitamine-D-deskundigen op latere leeftijd meer kans hebben op een ernstige ziekte’, omdat de aanbevolen hoeveelheden te laag zijn.1 Ook de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid in Nederland is lager dan wat de deskundigen adviseren: afhankelijk van uw leeftijd en huidskleur 10-20 microgram per dag.
Deze deskundigen, waaronder de Amerikaanse Vitamin D Council, adviseren voor de gemiddelde volwassene een dagelijkse inname van 5000 IE (125 microgram) in de vorm van vitamine D3-supplementen (de vorm van vitamine D die in de huid wordt gevormd en van nature in bepaalde voedingsmiddelen voorkomt). Afhankelijk van uw lengte, gewicht en leefstijl is 10.000 IE (250 microgram) volgens hen ook nog veilig.

Meer informatie over vitamine D vindt u op www.vitamindcouncil.org.

Vitamine D: niet alleen goed voor de botten
Rachitis (of Engelse ziekte, een aandoening die leidt tot zachte en zwakke botten) is waarschijnlijk de bekendste aandoening die wordt veroorzaakt door een vitamine D-tekort. Recent onderzoek toont echter aan dat een tekort aan vitamine D ook kan leiden tot allerlei andere gezondheidsproblemen, zoals die waar Rahul last van had: eczeem, astma en depressie.

Vitamine D en eczeem
Vitamine D heeft invloed op de werking van zowel ons immuunsysteem als onze huidbarrière, die beide een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van eczeem. Verschillende onderzoeken hebben een verband aangetoond tussen een laag gehalte aan vitamine D en een verhoogde frequentie en ernst van eczeemklachten.2
In een onderzoek in Turkije kregen 73 kinderen met eczeem een huidtest. Van de kinderen die tijdens deze test allergische reacties vertoonden op bepaalde stoffen, bleken de degenen met de ergste eczeemklachten de laagste gehalten vitamine D te hebben.3
Andere onderzoeken hebben laten zien dat eczeemklachten kunnen afnemen door het gebruik van vitamine D-supplementen. In een recente gecombineerde analyse van gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (de ‘gouden standaard’ in het wetenschappelijk onderzoek), bleken vitamine D-supplementen de mate van eczeem aanzienlijk te verminderen (vergeleken met een placebo), terwijl ze ook ‘veilig en aanvaardbaar werden bevonden’.4

Vitamine D en astma
Vitamine D lijkt ook een rol te spelen bij de ontwikkeling van het immuunsysteem en de longen van het ongeboren kind in de baarmoeder. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat een hogere inname van vitamine D tijdens de zwangerschap de kans op astma bij het kind wanneer het drie tot vijf jaar oud is, tot 40 procent kan verminderen.5
Bij kinderen met astma lijkt een laag gehalte aan vitamine D ervoor te zorgen dat de astma slechter onder controle kan worden gehouden, de longfunctie achteruitgaat, er meer medicatie nodig is en de klachten erger worden. Voor volwassenen met astma geldt dat hoe lager het gehalte aan vitamine D is, hoe erger de klachten.6
Het is niet duidelijk of vitamine D-supplementen hierbij uitkomst kunnen bieden. Wel bleek uit een overzicht van alle relevante gepubliceerde onderzoeken dat kinderen met astma die vitamine D kregen, duidelijk minder vaak op de eerste hulp belandden. Ook bleken zij minder kans te hebben dat hun astma erger werd.7

Vitamine D en depressie
Op veel plaatsen in de hersenen bevinden zich vitamine D-receptoren,8 wat erop duidt dat vitamine D betrokken is bij verschillende processen in de hersenen. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat een tekort aan vitamine D invloed heeft op de ontwikkeling van een depressie of andere psychische stoornissen.
In een gecombineerd overzicht van alle onderzoeken naar vitamine D en depressie, met in totaal meer dan 30.000 deelnemers, bleken degenen met een depressie een lager vitamine D-gehalte te hebben dan mensen zonder depressie.9
In één onderzoek werd alleen gekeken naar mensen met overgewicht of obesitas. (Vitamine D wordt voornamelijk opgeslagen in vetcellen en bij mensen met overgewicht is er door hun hogere vetpercentage daardoor minder vitamine D beschikbaar in de bloedbaan.) Daaruit bleek dat degenen met een laag gehalte aan vitamine D in hun bloed meer depressieklachten hadden. Die klachten namen geleidelijk af toen ze een jaar lang supplementen met een hoge dosering vitamine D slikten.10
Literatuur
1 www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vitamine-d.aspx
2 J Clin Med, 2015; 4: 1036-50
3 Pediatr Dermatol, 2013; 30: 359-63
4 Nutrition, 2016; pii: S0899-9007(16)00077-0. doi: 10.1016/j.nut.2016.01.023
5 J Allergy Clin Immunol, 2007; 120: 1031-5
6 Respir Res, 2013; 14: 25
7 PLoS One, 2015; 10: e0136841
8 J Chem Neuroanat, 2005; 29: 21-30
9 Br J Psychiatry, 2013; 202: 100-7
10 J Intern Med, 2008; 264: 599-609