Weerstand tegen winterkwalen

[vraag en antwoord]

Weerstand tegen winterkwalen

Het koude winterweer kan allerlei kwalen tot gevolg hebben. Maar met natuurlijke behandelingen kunt u ze een halt toeroepen.

Door Harald Gaier

[Vraag:]
Elke winter gaat het mis en krijg ik last van een winterdepressie. Mijn man heeft raynaudklachten (doorbloedingsproblemen in zijn vingers en tenen), die in de winter beduidend erger worden. Mijn twee oudste kinderen worden herhaaldelijk geplaagd door verkoudheid en griep. Mijn moeder krijgt allerlei vage pijnklachten die tot het voorjaar aanhouden. Mijn jongste kind heeft last van winterhanden en ikzelf krijg elk jaar bronchitis die maar niet overgaat. Kunt u ons alstublieft helpen de winter door te komen? – D.E.

[Antwoord:]
Benjamin Franklin, een van de founding fathers van Amerika, maakte eens het volgende woordgrapje over winterkwalen: ‘Some are weather-wise, some are otherwise.’ Met andere woorden: de een is beter bestand tegen winterse ongemakken dan de ander. Het spijt me te horen dat uw voltallige gezin in de tweede categorie lijkt te vallen.

Winterdepressie
Een winterdepressie wordt ook wel seasonal affective disorder (SAD) of “seizoensgebonden depressie” genoemd. Om uw naargeestige winterdip te boven te komen, moet u beslist de hoeveelheid volspectrumlicht (daglicht) opvoeren. Het gaat er niet om uw huid aan dit licht bloot te stellen, maar uw ogen. Of u nu een werkende moeder bent of thuisblijft, u brengt waarschijnlijk veel tijd binnen door. Daarom zou u bijvoorbeeld een daglichtlamp van minimaal 2500 lux kunnen ophangen in uw keuken en in andere ruimtes waar u vaak bent. Het effect dat dit op uw epifyse (pijnappelklier) heeft, zorgt ervoor dat u redelijk opgewekt de winter doorkomt.1 U kunt ook een behandeling met lichttherapie volgen bij een instelling voor geestelijke gezondheidszorg.

Verkoudheid en griep
Om deze virusinfecties – die soms samengaan met bacteriële infecties – te helpen bedwingen, moet uw hele gezin volop en vaak knoflook eten. Al heel lang weten we dat knoflook een effectief antibacterieel middel is tegen stafylokokken, streptokokken en mycobacteriën. Bovendien heeft het, anders dan antibiotica, geen nadelige gevolgen voor uw normale bacteriële darmflora (de bacteriën in uw darmen).2 Ook de antivirale werking van knoflook is al lang en breed aangetoond.3

Winterhanden
Winterhanden (en wintertenen of -voeten) kunnen ontstaan door blootstelling aan zowel koude als vochtige omstandigheden, waardoor de haarvaatjes in en onder de huid van uitstekende lichaamsdelen (ook oren en neus) beschadigd raken. De symptomen zijn roodheid, jeuk en zwelling, soms met blaren. De aandoening moet niet worden verward met bevriezing of een loopgraafvoet (letsel door kou, maar zonder bevriezing). Als de winterhanden steeds terugkeren, kan dit wijzen op een onderliggende oorzaak, zoals lupus erythematodes. Maar hoe oud is uw jongste kind en heeft hij of zij ook andere terugkerende ziekteverschijnselen? Bij zuigelingen kunnen symptomen van winterhanden in combinatie met neurologische verschijnselen en onverklaarbare koorts namelijk wijzen op het Aicardi syndroom, een ernstige maar gelukkig zeldzame erfelijke ziekte.
Winterhanden en -voeten kunt u voorkomen door de aangedane lichaamsdelen warm te houden bij koud weer. Verder gebruiken homeopaten de plant Tamus communis (spekwortel) als een oertinctuur of laagpotente crème voor de behandeling van winterhanden.4 Ga naar een betrouwbare homeopaat of apotheek, en volg hun aanwijzingen op voor het gebruik. Dit geneesmiddel is in homeopathische proeven zeer effectief gebleken tegen winterhanden.

Raynaudfenomeen
Bij het fenomeen van Raynaud trekken de kleine slagaders onder invloed van kou samen, met als gevolg een slechte zuurstoftoevoer en een paarsblauwe verkleuring van de huid van de uitstekende lichaamsdelen.
Extract van de Ginkgo biloba (Japanse notenboom) verbeterde de doorbloeding in onderzoeken bij raynaudpatiënten. Deze onderzoeken zijn volgens een streng protocol uitgevoerd en bij voldoende patiënten om betrouwbare conclusies te kunnen trekken. Bovendien wijzen andere studies erop dat Ginkgo biloba-extract heilzaam is voor andere vaataandoeningen in uitstekende lichaamsdelen, zoals diabetes, acrocyanose (slechte circulatie in handen en voeten) en het posttrombotisch syndroom (chronische doorbloedingsproblemen na een trombosebeen of bloedstolsels).5 Ook teunisbloemolie, gewonnen uit het zaad van Oenothera biennis, werd getest bij raynaudpatiënten: gedurende acht weken kreeg de ene groep de olie en de controlegroep een placebo. In de placebogroep merkte niemand enige vooruitgang, maar van de patiënten die teunisbloemolie slikten, meldde 55 procent aanzienlijke verbeteringen en 18 procent een bescheiden verbetering. 27 procent merkte geen verschil.6 Het aantal deelnemers aan het onderzoek was echter gering.

Bronchitis
Er is niets zo vervelend als een verkoudheid die meteen in een bronchitis overgaat, zich permanent in uw longen lijkt te vestigen en niet meer wil verdwijnen. Dan zit u opgescheept met een hardnekkige en irritante hoest. Maar de natuurgeneeskunde heeft een oplossing. In een recente, dubbelblinde, placebogecontroleerde studie van verschillende onderzoekscentra slikten 242 mensen met bronchitis tien dagen lang driemaal daags een capsule met 200 mg cineol (het belangrijkste bestanddeel van eucalyptus). Al na vier dagen verbeterden hun symptomen.7

Reumatische pijn
Curcuma longa (kurkuma of geelwortel), een van de hoofdingrediënten van kerriepoeder en sommige mosterdsoorten, wordt reeds lang in de traditionele ayurvedische geneeskunde gebruikt. Het wordt plaatselijk toegediend via kompressen – om verstuikingen te behandelen – en ingenomen voor de behandeling van ontstekingen. Uit verschillende experimentele onderzoeken is gebleken dat de etherische olie uit kurkuma eenzelfde ontstekingsremmende werking bezit als corticosteroïden en fenylbutazon.8 Een nog krachtiger middel tegen acute (maar minder krachtig voor chronische) ontstekingen is het bestanddeel curcumine in kurkuma. Ook dat blijkt net zo effectief te zijn als corticosteroïden en fenylbutazon.9 Terwijl de twee laatstgenoemde bijwerkingen geven, is curcumine geheel veilig bij de standaarddosering van driemaal daags 400 tot 600 mg. Omdat curcumine slecht door de darmen wordt opgenomen (tot 85 procent wordt weer uitgescheiden), wordt het vaak gecombineerd met bromelaïne – een natuurlijk enzym uit ananas dat ook ontstekingremmend werkt – om de absorptie en werkzaamheid te verbeteren. Supplementen die beide stoffen bevatten, zijn kant-en-klaar te koop.

1 Am J Psychiatry, 1985; 142: 163-70
2 Indian J Exp Biol, 1977; 15: 466-8; Pharmazie, 1983; 38: 747-8
3 Jpn J Infect Dis, 1973; 47: 321-5; Planta Med, 1992; 58: 417-23
4 The Homœopathic Pharmacopœia of the United States, op www.hpus.com; Clarke, J.H. A Dictionary of Practical Materia Medica, vol 3.Bradford, UK: Health Science Press, 1977; Clarke, J.H. The Prescriber: A Dictionary of the New Therapeutics. Rustington, Sussex: Health Science Press, 1972
5 Arzneimittelforschung, 1984; 34: 716-20; Fünfgeld, E.W, ed. Rökan (Ginkgo biloba) Recent Results in Pharmacology and Clinic. Berlin: Springer-Verlag, 1988: 212-20
6 Thromb Haemost, 1985; 54: 490–4
7 Cough, 2013; 9: 25
8 Indian J Med Res, 1972; 60: 138–42
9 J Nat Sci Biol Med, 2013; 4: 3–7; Free Radic Biol Med, 2000; 28: 1303–12

[streamers:]
Om uw winterdip te boven te komen, moet u beslist de hoeveelheid daglicht opvoeren.
Al heel lang weten we dat knoflook een effectief antibacterieel middel is.
Al na vier dagen cineol verbeterden hun symptomen.
Uit onderzoeken is gebleken dat de etherische olie uit kurkuma eenzelfde ontstekingsremmende werking bezit als corticosteroïden.

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Harald Gaier

Een fijne boel

Een opknapbeurt voor uw botten

Kruid met superkracht

Geen pijn meer

Medicinale kruiden tegen migraine

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Harald Gaier avatar

Over de auteur

Harald Gaier is iemand naar wie anderen vaak verwijzen als het gaat om complementaire en alternatieve medische en diagnostische technieken. Zes jaar lang was hij als natuurgeneeskundig arts lid van de onderzoekscommissie van de Prince of Wales' Foundation for Integrated Health. Meest recentelijk was hij directeur van medisch onderzoek bij twee grote klinieken in Londen (The Hale Clinic en The Diagnostic Clinic). Zijn gepubliceerde werk omvat de Encyclopaedic Dictionary of Homeopathy en collegiaal getoetste artikelen over darmgerelateerd medisch onderzoek en medische economie.
Lees meer artikelen van Harald Gaier