Een ketogeen dieet – met veel vetten en weinig koolhydraten (suikers) – kan mogelijk de groei van hersentumoren vertragen en misschien zelfs omkeren.
Hersentumoren zijn zeer moeilijk te behandelen en de overlevingskans is laag, maar een radicale verandering van dieet, inclusief af en toe vasten, zou dat kunnen veranderen.
Om te groeien voeden tumoren zich met glucose; het is dus logisch om ze van hun brandstof te beroven door drastische beperking van de inname van koolhydraten, de bron van glucose. Als de glucosetoevoer eenmaal is afgesloten, kunnen de hersenen voor hun voeding overstappen op ketonen als vervanging voor glucose, maar deze overstap kunnen tumoren niet maken en dus sterven ze – tenminste, dat is de theorie.
Een ketogeen dieet, met de nadruk op vetten, is hiervoor geschikt. Maar kunnen mensen langere tijd alleen vetten eten en heeft het dieet onvoorziene bijwerkingen?
Om daar achter te komen zetten onderzoekers van de Johns Hopkins School of Medicine 25 mensen met astrocytomen (een type hersentumor) acht weken op het dieet. Ze hadden allemaal hun conventionele behandeling al voltooid, met onder meer bestraling en chemotherapie.
Het dieet bestond uitsluitend uit spek, eieren, slagroom, boter, groene bladgroenten en vis. Dit werd onderbroken met een vastenperiode van twee dagen per week.
De meeste deelnemers voltooiden de periode en bijna de helft volgde het dieet volledig. Maar zelfs bij degenen die minder streng waren, schakelde het lichaam toch over op vet- en eiwitverbranding.
Zoals verwacht veroorzaakte deze verschuiving in de stofwisseling ook veranderingen in de hersenen en de tumoren. Hersenscans onthulden een toename van ketonen – de vervangende brandstof voor glucose – die na verloop van tijd ook de groei van de tumoren zou kunnen vertragen.
De volgende stap in het onderzoeksproject is bepalen of het dieet de tumorgroei beïnvloedt. De eerste stap was ervoor zorgen dat een ketodieet kon worden getolereerd; dit is volgens de onderzoekers zonder meer gelukt.
Neurology, 2021; 10.1212/WNL.000000000000012386