21-05-2020

Valpartijen en fracturen bij ouderen door medicijnen

Onder ouderen komen valpartijen en botbreuken veel voor, maar in tegenstelling tot wat ons vaak wordt verteld, is dit niet altijd te wijten aan de leeftijd. Het kan ook komen door de medicijnen die ze slikken.

Veel van de medicijnen die worden voorgeschreven aan ouderen – opioïde pijnstillers, antidepressiva, maagzuurmiddelen en slaappillen – verzwakken de botten of verhogen het risico op vallen. Sommige hebben zelfs beide effecten.

Onderzoekers van de Amerikaanse Geisel School of Medicine (Dartmouth College) analyseerden de dossiers van ongeveer 2,5 miljoen ouderen die een van de 21 medicijnen slikten die het vaakst worden geassocieerd met botbreuken, de zogenaamde fracture associated drugs (FADs), om te achterhalen hoeveel van hen vervolgens een heupfractuur kregen.

Het vaakst gebeurde dat bij mensen die de meeste FADS slikten. De meest gangbare medicijnen waren opioïde pijnstillers, die waren voorgeschreven aan 55 procent van de bij de studie betrokken mensen, gevolgd door diuretica, of bloedverdunners, voorgeschreven aan 40 procent van de betrokkenen.

De onderzoekers schatten dat het risico op een botbreuk al verdubbelt bij gebruik van slechts een van deze medicijnen en het risico loopt exponentieel op bij elke extra FAD. Gebruik van twee FADs zorgt voor een verdrievoudiging en van drie FADs voor een verviervoudiging van het risico. De effecten kunnen twee keer zo ernstig zijn bij mensen die al osteoporose hebben.

De gevaarlijkste combinaties, die het vaakst leiden tot een valpartij of botbreuk, waren opiaten en kalmeringsmiddelen, opiaten en bloedverdunners, of opiaten en protonpompremmers (PPI’s), die worden voorgeschreven bij maagklachten.

Als een medicijn optioneel is dan zou een oudere patiënt serieus moeten overwegen om het niet in te nemen volgens de onderzoekers. Dit geldt nog sterker bij twee of meer voorgeschreven FADs (in overleg met de behandelend arts, red.).

Bron: JAMA Netw Open, 2019; 2: e1915348

Uit dezelfde categorie

Het laatste nieuws

Derdehands rook ook schadelijk

Al lang is bekend dat meeroken of ‘tweedehands rook’ inademen schadelijk is, zeker voor kinderen. Uit nieuw onderzoek blijkt nu dat ook ‘derdehands rook’ kankerverwekkende stoffen bevat.1,2 Het gaat om de giftige bijproducten van tabak die achterblijven op onder meer...

Tandenpoetsen voorkomt longontsteking

Een nieuw Amerikaans onderzoek laat zien dat het aantal longontstekingsgevallen dat in het ziekenhuis wordt opgelopen afneemt door dagelijkse gebitsverzorging.1,2 Dit is de opvallende conclusie uit een analyse van 15 gerandomiseerde klinische proeven met meer dan 2700...